Chuyển ngữ: Sr. Maria Trần Thị Ngọc Hương
Theo The Word Among Us
Chúng Ta Có Thể Kiến Tạo Sự Hiệp Nhất
Các Tin Mừng nói với chúng ta rằng ngay từ khá sớm trong sứ vụ của mình, Chúa Giêsu đã sai các tông đồ của Người đi rao giảng và chữa lành bệnh tật. Và trong khi thánh sử Máccô và Luca kể lại một số trong những lời của Chúa Giêsu nói với Nhóm Mười Hai, thánh Mátthêu lại cho chúng ta một tường thuật chi tiết hơn (x. Mt 10,1-42). “Diễn Từ về Sứ Vụ” này được lấp đầy với lời khuyên thực tế đối với các môn đệ về những gì phải rao giảng, bao nhiêu tiền và quần áo họ sẽ đóng mang theo và cách thế để ứng phó trước sự bách hại và chối từ.
Nhưng khi Chúa Giêsu kết thúc diễn từ của mình, Người tập trung vào những lời dạy có thể áp dụng cho bất cứ ai trong chúng ta trong mọi tình huống. Người báo trước rằng sứ điệp của Người sẽ chia rẽ các gia đình (x. Mt 10,34-36). Thậm chí Người đã cảnh cáo chống lại việc đặt gia đình lên trên Người (x. Mt 10,37-39). Và Người đã hứa phần thưởng cho những người biết mở lòng và đón tiếp (x. Mt 10,40-42).
Những lời tuyên bố thách thức này cho chúng ta một cái nhìn khác về Chúa Giêsu hơn cách chúng ta có thể thường nghĩ về Người. Chúng ta thích nhớ những lời an ủi hơn chẳng hạn như “Hãy đến cùng tôi… tôi sẽ cho nghỉ ngơi bồi dưỡng” hoặc “tôi đến để cho chiên được sống và sống dồi dào” (Mt 11,28; Ga 10,10). Và ai có thể quên những lời đầu tiên của Người nói với các môn đệ vào Chúa Nhật Phục Sinh: “Bình an cho anh em” (Ga 20,19)?
Nếu bạn nhận thấy những lời an ủi này nghe có vẻ dễ dàng hơn, thì không chỉ mình bạn thấy như thế. Nhưng còn về những lời khó nghe hơn thì sao? Đó là những gì chúng ta muốn xem xét trong tháng này. Trong bài thứ nhất, chúng ta sẽ tập trung vào sự tiên báo của Chúa Giêsu về một “lưỡi gươm” chia rẽ cha mẹ với con cái (x. Mt 10,34). Trong bài kế tiếp, chúng ta sẽ xem lời mời gọi vác thập giá (x. Mt 10,38-39). Và trong bài thứ ba, chúng ta sẽ xem cách Chúa Giêsu khuyến khích chúng ta thể hiện lòng hiếu khách và sự đón tiếp mọi người (x. Mt 10,40-42).
Ba Tiếp Cận. “Anh em đừng tưởng Thầy đến đem bình an cho trái đất; Thầy đến không phải để đem bình an, nhưng để đem gươm giáo. Quả vậy, Thầy đến để gây chia rẽ giữa con trai với cha, giữa con gái với mẹ, giữa con dâu với mẹ chồng. Kẻ thù của mình chính là người nhà” (Mt 10,34-36).
Một trong số các vị thánh lớn nhất của chúng ta đã cho những quan điểm khác nhau về đoạn văn này. Chẳng hạn, Thánh Augustinô nói rằng những lời này không thực sự áp dụng cho các gia đình. Đúng hơn, ngài nói, Chúa Giêsu đang sử dụng một lối nói tu từ để miêu tả một loại cuộc chiến toàn cầu của “dân Thiên Chúa chống lại thành phố thế gian” (Seventeen Questions on Matthew, 3).
Ở một thái cực khác, Thánh Hilary Poitiers nói rằng Chúa Giêsu đang nói về đời sống nội tâm của người tín hữu. Theo Thánh Hilary, chiếc “gươm” mà Chúa Giêsu đang nói tới là Bí tích Rửa Tội, cắt đứt chúng ta khỏi “tội lỗi” và “sự không tin” của cha mẹ nguyên tổ chúng ta (Commentary on Matthew, 12, 23).
Tuy nhiên, Thánh John Chrysostom lại tiếp cận nghĩa đen hơn. Theo thánh nhân, Chúa Giêsu chính xác muốn chỉ về những gì Người đã nói. Nhìn vào dân thành Constantinople, nơi ngài làm giám mục, Chrysostom biết rằng các gia đình đang chiến đấu với những sự chia rẽ giữa các thành viên tin và không tin. Ngài biết các gia đình đã bị chia rẽ – người cha chống lại con trai hoặc người mẹ chống lại con gái. Người cũng biết những sự chia rẽ này có thể gây đau đớn như thế nào. Thực vậy, ngài nói rằng trong một số trường hợp nào đó, sự chia rẽ này còn “nguy hiểm hơn cả một cuộc nội chiến” (Homilies on Matthew, 35, 2).
Theo hướng dẫn của Thánh Chrysostom, chúng ta hãy xem xét những lời của Chúa Giêsu và áp dụng chúng cho những tình huống của chính chúng ta. Chúng ta hãy xem chúng ta có thể làm gì khi một cuộc hôn nhân có một người phối ngẫu tin và một người không cùng đức tin hoặc khi các cha mẹ tin lại có đứa con tuổi thiếu niên hay đứa con trưởng thành không tin đạo.
Nghĩa đen là gì? Chúa Giêsu có thực sự nói rằng chính Người có ý định mang “gươm giáo” chia rẽ vào trong những mối tương quan gẫn gũi nhất của chúng ta không? Có phải Người có ý nói rằng ngay cả hôn nhân, với phúc lành hai người trở nên “một xương một thịt” (Ep 5,31), không thể hiện thực nếu một người phối ngẫu tin vào Chúa Kitô còn người kia thì không? Tôi không nghĩ như thế.
Chúa Giêsu đã dùng những từ ngữ cực kỳ gây chia rẽ để thức tỉnh chúng ta. Người muốn chúng ta lùi lại và xem xét cách nghiêm túc những gì Người đang nói. Trong khi thật sai lầm khi bỏ qua những lời của Người, cũng thật sai lầm khi hiểu chúng hoàn toàn theo nghĩa đen hoặc đọc chúng cách độc lập.
Mọi điều Chúa Giêsu nói ở đây nên được xem xét dưới ánh sáng của toàn bộ Kinh Thánh. Điều tương tự này Chúa Giêsu nói về một lưỡi gươm cũng mời gọi chúng ta trở nên những người kiến tạo hòa bình (x. Mt 5,9). Người bảo chúng ta hãy yêu thương nhau – thậm chí yêu cả kẻ thù của chúng ta (x. Mt 5,44). Người dạy chúng ta hãy biết thương xót và tha thứ (x. Mt 5,7; 18,21-22).
Chúa Giêsu không bảo chúng ta hãy cắt đứt tương quan với con cái chúng ta nếu chúng không tin. Đúng hơn, Người đang thực tế hóa. Người biết rằng sự xung đột sẽ là một phần của cuộc sống chúng ta cho đến ngày Người trở lại. Người biết rằng những cuộc xung đột này sẽ xảy ra ở mọi mức độ, nhưng một số trong những cuộc xung đột đau đớn nhất sẽ nảy sinh giữa các thành viên trong gia đình tin vào Chúa và những người không tin (x. Rm 12,21; 1 Ga 4,6).
Tìm Nền Tảng Trung Gian. Vậy vấn đề là “chúng ta nên liên hệ thế nào khi chúng ta rơi vào một cuộc xung đột về đức tin với một người bạn thân hay một thành viên trong gia đình mình?” Chúng ta có nên cố chấp cãi vã để giữ quan điểm của mình trước những đứa con đã lớn không tin giống chúng ta? Chúng ta có nên giữ mãi lập trường xét đoán chống lại ai đó bất đồng với chúng ta? Mọi tình huống đều khác nhau, nhưng với tư cách là phụ huynh của sáu đứa con, tôi đã nhận ra rằng các biện pháp giải quyết này không thực sự hiệu quả. Trái lại, chúng còn làm cho sự chia rẽ trở nên sâu sắc hơn.
Nhưng điều đó không có nghĩa là chúng ta ngừng cố gắng chia sẻ niềm tin của mình. Điều đó không có nghĩa là chúng ta nên nghe theo mọi điều người khác nói hay làm như thể không có đúng sai. Chúa Giêsu muốn chúng ta “loan báo Tin Mừng” cho mọi người (Mc 16,15). Người không muốn chúng ta che giấu ánh sáng đức tin của chúng ta “dưới đáy thùng” (Mt 5,15). Vậy chúng ta nên làm điều này như thế nào?
Câu trả lời hệ tại ở việc tìm ra điểm trung gian giữa việc im lặng hoàn toàn và việc liên tục chia sẻ quan điểm của mình. Một cách an hòa và khiêm tốn, chúng ta cố gắng bảo đảm rằng mọi thành viên gia đình đều biết chúng ta tin điều gì. Nhưng đồng thời, không chối bỏ đức tin của mình, chúng ta có thể tìm ra những cách đào sâu mối liên kết của chúng ta với những người thân yêu không tin hoặc những người suy nghĩ khác với chúng ta. Chúng ta có thể tìm thấy những hoạt động mà chúng ta vui vẻ làm với nhau. Chúng ta có thể đi uống cà phê với nhau mỗi lần một tuần. Hoặc chúng ta có thể quan tâm đến những gì họ quan tâm.
Không quan trọng chúng ta chọn làm gì, không có quà tặng nào lớn hơn quà tặng mà chúng ta có thể cho là quà tặng thời gian và sự quan tâm của chúng ta. Việc lắng nghe nhau là một quà tặng thường bị đánh giá thấp nhưng Thiên Chúa có quyền năng dùng nó để làm mềm lòng chúng ta và đưa chúng ta lại với nhau.
Tất cả chúng ta đều có một số những mối tương quan đang mâu thuẫn trong gia đình mình, cho dù về niềm tin hay về một vấn đề quan trọng nào khác. Tôi đã nhận ra rằng mối tương quan ngày càng sâu sắc của tôi với Chúa Giêsu đã giúp tôi rất nhiều thay đổi định kiến xét đoán của tôi. Ngay cả khi một mối tương quan vẫn chưa được dàn xếp, tôi vẫn có thể luôn luôn tìm kiếm sự bình an của Thiên Chúa để có được sự an ủi và khích lệ.
Hoa Trái của Thánh Thần. Một vài năm trước đây, tôi đã gặp một đôi vợ chồng có vấn đề về hôn nhân. Người vợ tham dự Thánh lễ mỗi tuần, nhưng người chồng lại ít khi tham dự với chị ấy. Họ cãi nhau về mọi thứ: về những vấn đề giữa họ, những vấn đề về con cái và những vấn đề về đức tin của họ. Tất cả những sự bất đồng này đã khiến họ ngày càng xa nhau hơn. Cuối cùng, họ đã quyết định rằng sau khi đứa con nhỏ nhất rời khỏi nhà, họ sẽ ly dị.
Một ngày Chúa Nhật nọ khi người vợ đang tham dự Thánh lễ, chị nghe người đọc đọc thư của Thánh Phaolô gửi cho các tín hữu Galát miêu tả về hoa trái của Thánh Thần (Gl 5,22-23). Khi nghe những lời “bác ái, hoan lạc, bình an, nhẫn nhục, nhân hậu” và phần còn lại tâm hồn chị đã được đánh động. Chị đã nhận ra rằng chị đã không thể hiện bất cứ một điều nào trong những đặc tính này ở gia đình.
Chị đã quyết định rằng chị cần thay đổi. Chị cầu xin Chúa Thánh Thần giúp chị không cãi nhau nữa. Chị đã ra khỏi con người mình để trở nên tử tế và ân cần, quan tâm hơn. Chị bắt đầu cầu nguyện xin cho cách cư xử mới của chị sẽ có hiệu quả tích cực trên chồng chị.
Thật đúng vậy. Sau đó vài tuần, anh nói với chị rằng: “Anh không biết chuyện gì đã xảy ra với em, nhưng anh thực sự thích cách em đang thay đổi”. Họ cùng nhau hứa rằng họ sẽ cố gắng giải quyết những khác biệt của họ. Anh bắt đầu tham dự Thánh lễ Chúa Nhật với chị và cả hai đã cố gắng trở nên tử tế và quan tâm lẫn nhau hơn. Kết quả, những cuộc cãi vã của họ bắt đầu giảm, và tình yêu giữa họ dần dần nở hoa trở lại. Hiện nay, con cái họ đều đã rời gia đình, nhưng đôi vợ chồng này vẫn rất gắn bó với nhau.
Chúng Ta Có Thể Vượt Qua Những Chia Rẽ. Câu chuyện của đôi vợ chồng này nói với chúng ta rằng chứng từ tình yêu của chúng ta và chứng từ tình yêu của Thiên Chúa nơi chúng ta – có sức mạnh chiến thắng “muôn vàn tội lỗi” (1 Pr 4,8). Bằng cách thực hành lòng nhân hậu và quảng đại, chúng ta có thể dọn sạch một con đường cho Thánh Thần tuôn chảy vào trong các mối tương quan của chúng ta. Chính Chúa Giêsu Đấng “đã đến mang gươm giáo” muốn mang sự chữa lành và hiệp nhất.
