Lm. Giuse Vũ Thái Hòa
Tin Mừng (Lc 3, 1-6)
Tin Mừng Chúa Giê-su Ki-tô theo Thánh Lu-ca.
Năm thứ mười lăm dưới triều hoàng đế Ti-bê-ri-ô, thời Phong-xi-ô Phi-la-tô làm tổng trấn miền Giu-đê, Hê-rô-đê làm tiểu vương miền Ga-li-lê, người em là Phi-líp-phê làm tiểu vương miền I-tu-rê và Tra-khô-nít, Ly-xa-ni-a làm tiểu vương miền A-bi-lên, Kha-nan và Cai-pha làm thượng tế, có lời Thiên Chúa phán cùng ông Gio-an, con ông Da-ca-ri-a, trong hoang địa. Ông đi khắp vùng ven sông Gio-đan, rao giảng kêu gọi người ta chịu phép rửa tỏ lòng sám hối để được ơn tha tội, như có lời chép trong sách ngôn sứ I-sai-a rằng : “Có tiếng người hô trong hoang địa : Hãy dọn sẵn con đường cho Đức Chúa, sửa lối cho thẳng để Người đi. Mọi thung lũng, phải lấp cho đầy, mọi núi đồi, phải bạt cho thấp, khúc quanh co, phải uốn cho ngay, đường lồi lõm, phải san cho phẳng. Rồi hết mọi người phàm sẽ thấy ơn cứu độ của Thiên Chúa.”
***
Thánh sử Lu-ca đặt việc khai mào sứ vụ của ông Gio-an Tẩy Giả và của Ðức Giêsu vào bối cảnh lịch sử thế giới cũng như lịch sử dân Chúa: “Năm thứ mười lăm dưới triều hoàng đế Ti-bê-ri-ô, thời Phong-xi-ô Phi-la-tô làm tổng trấn miền Giu-đê, Hê-rô-đê làm tiểu vương miền Ga-li-lê.”
Chúng ta cần tìm hiểu ý nghĩa của các chi tiết lịch sử được nhắc tới trong đoạn Tin Mừng :
1/ Cách tính niên lịch vào thời Ðức Giêsu không giống với cách tính của chúng ta hiện nay. Theo các nhà chú giải Kinh Thánh, “năm thứ mười lăm dưới triều hoàng đế Ti-bê-ri-ô” tương ứng với năm 27 hoặc 28 sau công nguyên.
2/ Vua Hê-rô-đê được nêu ở đây là vua Hê-rô-đê An-ti-pa, con của vua Hê-rô-đê Cả, là người đã tìm cách giết Hài Nhi Giêsu (x. Mt 2).
3/ Khi liệt kê những nhân vật lãnh đạo tôn giáo và chính trị, vừa ở đất Do-thái (Giu-đê và Ga-li-lê) vừa ở vùng dân ngoại (I-tu-rê, Tra-kho-nít và A-bi-lên), thánh Lu-ca không những xác quyết Ðức Giêsu là một nhân vật có thật trong lịch sử, mà còn khẳng định rằng Người là Ðấng Cứu Ðộ không riêng cho dân Do-thái mà còn cho mọi dân tộc.
Khi nói “có lời Thiên Chúa phán cùng ông Gio-an”, thánh Lu-ca muốn nói với mọi người rằng ông Gio-an là vị ngôn sứ đích thật, là người được Chúa tuyển chọn, và đã làm tròn sứ mạng của một ngôn sứ: “Ông rao giảng kêu gọi người ta chịu phép rửa tỏ lòng sám hối để được ơn tha tội.” Điều khiến chúng ta chú ý, đó là khi rao giảng, ông Gioan đã trích dẫn lời của ngôn sứ Isaia: “Có tiếng người hô trong hoang địa: hãy dọn sẵn con đường của Ðức Chúa, sửa lối cho thẳng để Người đi. Mọi thung lũng, phải lấp cho đầy, mọi núi đồi, phải bạt cho thấp, khúc quanh co, phải uốn cho ngay, đường lồi lõm, phải san cho phẳng. Rồi hết mọi người phàm sẽ thấy ơn cứu độ của Thiên Chúa.” (Is 40, 3-5)
Chúng ta biết rằng lời tiên báo trên của I-sai-a dành cho những người đồng hương cùng thời với ông (thế kỷ thứ VI trước công nguyên), nghĩa là dành cho những người đang sống trong thảm cảnh bị lưu đày ở Ba-by-lon. I-sai-a loan báo rằng họ sửa soạn lên đường trở về quê cha đất tổ trong niềm hân hoan như lời ngôn sứ Ba-rúc (bài đọc 1), và chính Chúa sẽ dẫn đường cho họ. Vì thế, họ phải dọn đường, sửa lối cho Người đi.
Khi đọc lại lời tiên tri I-sai-a, Gio-an Tẩy Giả ngụ ý loan báo một con đường giải thoát khác: giờ đây, không chỉ dân lưu đầy ở Ba-by-lon, mà mọi loài thụ tạo sẽ được thấy ơn cứu độ của Thiên Chúa, với điều kiện là phải dọn tâm hồn để đón tiếp Người.
Ðó cũng là thông điệp được gởi đến mỗi người chúng ta trong Mùa Vọng này. Ðây là thời gian thuận tiện nhắc nhở chúng ta luôn sống thái độ tỉnh thức, đợi chờ để đón tiếp Chúa. Không phải là thái độ chờ đợi thụ động theo kiểu lười biếng “há miệng chờ sung” nhưng một cách tích cực. Chúng ta được mời gọi hành động, mời gọi ra đi và mời gọi lên đường để trước hết uốn nắn lại đời sống của chính mình, can đảm nhìn nhận những khiếm khuyết, thiếu sót, loại bỏ những ích kỷ hẹp hòi, nhỏ nhen đố kỵ; hãy tìm cách san phẳng những hố sâu ngăn cách với anh chị em sống quanh ta bằng sự giúp đỡ ân cần, bằng những quan tâm, chia sẻ, những lời động viên, khích lệ, những nụ cười thân thương, cái bắt tay hòa giải… Vâng, đó chính là thái độ tỉnh thức giúp mỗi chúng ta chuẩn bị tâm hồn thanh thoát, rộng mở đón chờ Chúa trong vui mừng và hy vọng.
Chúng ta biết rằng, trong lịch sử loài người ngay từ buổi đầu đã có sự hiện diện của tội lỗi, nhưng Thiên Chúa không thua sự ác; và chung cuộc, tình yêu của Ngài luôn chiến thắng: “ở đâu tội lỗi đã lan tràn, ở đó ân sủng càng chứa chan gấp bội” (Rm 5, 20). Lòng thương xót của Thiên Chúa luôn biểu lộ qua mọi thời đại, và rõ nét nhất là qua Ðức Giêsu Ki-tô, Con yêu dấu của Người.
Ước mong Mùa Vọng năm nay là dịp để mỗi Kitô hữu chúng ta cảm nhận sâu xa hơn tình thương cứu độ của Thiên Chúa trên cuộc đời mình. Từ đó giúp chúng ta hoán cải tâm hồn và gieo rắc tình yêu thương trong gia đình, trong cộng đoàn để “mọi người sẽ thấy ơn cứu độ của Thiên Chúa.”
