Sr. Teresa Đoàn Thụy Thúy Phượng, OP
Thánh Giuse là một vị thánh đặc biệt trong Giáo hội. Ngài được nhận làm thánh quan thầy của nhiều cá nhân và đoàn thể, nhất là của Hội thánh toàn cầu. Như vậy, Thánh Giuse là Đấng bầu chữa cho tất cả mọi người không phân biệt nam nữ, màu da hay sắc tộc. Thánh cả Giuse vốn ít được biết đến vì sử liệu về ngài không nhiều và những gì người ta có thể biết được về Ngài chỉ vỏn vẹn một vài trích đoạn trong Tin Mừng theo Thánh Matthêu và Thánh Luca. Tuy nhiên, trong cái vỏn vẹn ấy, con người Thánh Giuse vẫn được khắc họa cách rõ nét, chân thực.
1. Thánh Giuse – Con người có phúc
Trong Tin Mừng Matthêu, Thánh Giuse được nhắc đến ngay trong những trình thuật đầu tiên. Matthêu giới thiệu gia phả Đức Giêsu, bắt đầu từ thời ông Abraham, liệt kê nhiều tên tuổi và gương mặt trong thời Cựu Ước và kết thúc với “Giuse, chồng của bà Maria, bà là Mẹ Đức Giêsu” (Mt 1,16). Thánh Giuse còn được giới thiệu qua lời thiên sứ đến báo mộng cho Ngài rằng: “Này ông Giuse, con cháu Đavít…” (Mt 1,20). Chúng ta được biết Vua Đavít là vị vua được chính Thiên Chúa cất nhắc và bảo đảm vương triều tồn tại muôn đời. Đây là dòng dõi Thiên Chúa chọn để Đấng Cứu Độ được sinh ra. Như vậy, Thánh Giuse không chỉ thuộc Dòng dõi Đế Vương mà qua Ngài, Thiên Chúa thực hiện kế hoạch cứu độ. Thật hạnh phúc cho Ngài vì được Thiên Chúa nhìn đến và chọn gọi để cộng tác vào chương trình của Thiên Chúa.
2. Thánh Giuse – Con người hành động
Những trình thuật kể về việc Thánh Giuse lãnh nhận thánh ý Thiên Chúa đều được diễn ra trong lúc Ngài đang ngủ say, như là: Thiên sứ truyền tin cho Thánh Giuse việc Đức Maria thụ thai trước khi hai người về chung sống, việc báo tin đem Đức Giêsu trốn sang Ai cập và việc từ Ai Cập trở về đất Israel (Mt 1-2). Ngủ có nghĩa là đang trong trạng thái tĩnh, tuy nhiên, đang ngủ không có nghĩa là mơ hồ; được báo mộng nhưng không là mộng mị, Thánh Giuse vẫn nhận ra điều được phán truyền là ý muốn của Thiên Chúa. Ngài đã thi hành trong hoàn cảnh thực tế và trung thành chu toàn cách cách nhanh chóng, không do dự. Quả vậy, Thánh nhân luôn ở trong tư thế sẵn sàng hành động.
3. Thánh Giuse – Con người mẫu mực
Tin Mừng ghi lại, sau khi tỉnh giấc, “Ông Giuse làm như lời sứ thần Chúa dạy và đón vợ về nhà” (Mt 1,24). Từ nay, Thánh Giuse có cho mình một gia đình. Gia đình của Ngài trong những ngày đầu tiên ấy toàn gặp những bất hạnh, mỗi ngày của họ đều là những cuộc chạy trốn. Với vai trò là người chủ của gia đình, Thánh Giuse đã hết mình bảo vệ cho gia đình được an toàn. Khi qua rồi những cơn nguy biến, an cư nơi mảnh đất nghèo, Ngài chu toàn bổn phận làm chồng, làm cha. Cùng với Đức Maria, Ngài lao động để chăm sóc gia đình và Hài Nhi Giêsu. Với Giêsu, Ngài nuôi nấng, dạy dỗ con trẻ để sau này Đức Giêsu trở thành một con người chân chính, là Đấng Cứu Độ muôn dân. Sống trong xã hội, Thánh Giuse là một công dân gương mẫu, biết chu toàn lề luật. Tin Mừng đã thuật lại việc Ngài trở về nguyên quán kê khai nhân khẩu khi có lệnh của Hoàng Đế (Lc 2, 1-5); khi đến ngày lễ thanh tẩy của các Ngài theo luật Môsê, Ngài đã cùng Đức Maria đem con lên tiến dâng cho Chúa (Lc 2,22); hằng năm vẫn cùng gia đình trẩy hội lên Đền Thờ theo như luật dạy (Lc 2, 41) và suốt cuộc đời, Ngài là bác thợ mộc chân chính, cuộc sống nghèo đã minh chứng cho sự chân chính đó.
4. Thánh Giuse – Người bạn của Thiên Chúa
Là một thanh niên Do Thái, sinh ra trong dòng họ quân vương, chắc hẳn Thánh Giuse đã nhận được một nền giáo dục tốt, chính trực và đạo hạnh. Vì thế, việc Ngài mang trong mình những ước mơ, ấp ủ nhiều hoài báo và nhất là có tính xã hội là điều rất đỗi bình thường. Chắc rằng, cuộc đời Thánh Giuse cũng có những giây phút trao đổi, chuyện trò với những người thân cận, bè bạn, khách hàng và nhất là các thành viên trong gia đình thánh. Tuy nhiên, Kinh Thánh đã không ghi lại một lời nào của Thánh nhân. Phải chăng vì những lời đó chẳng có nét chi nổi bật?
Mang xã hội tính, con người ta có xu hướng trình bày những suy tư, tình cảm, ước mơ của riêng mình. Thánh Giuse chắc hẳn cũng đã nói nhưng là nói trong thinh lặng. Và mấy ai hiểu được ngôn ngữ của Thinh lặng? Trong cuốn sách Sức mạnh của Thinh lặng của Đức Hồng Y Robert Sarah có nói: Thinh lặng là thuộc tính của Thiên Chúa, thinh lặng là ngôn ngữ riêng của Ngài. Thánh Giuse đã nói ngôn ngữ của Thiên Chúa và mang vào chính mình thuộc tính của Thiên Chúa. Như vậy, có thể nói, Thánh Giuse là bạn của Thiên Chúa vì chỉ có những người bạn thân thiết với nhau mới có thể hiểu ngôn ngữ của nhau.
Mừng lễ Thánh Giuse trong tháng Ba dành riêng để kính Ngài, Giáo Hội mời gọi chúng ta chiêm ngắm chân dung Vị Thánh Cả để noi gương bắt chước cuộc đời của Thánh Nhân. Như Ngài, chúng ta là những người có phúc vì được làm con Thiên Chúa và luôn được mời gọi sống nghĩa thiết với Người. Xin Thánh Cả Giuse cầu bầu cùng Chúa cho mỗi người chúng ta nhận ra ơn gọi và sứ mạng của mình trong cuộc thế giới này để luôn hành động theo như ý Chúa trên cuộc đời chúng ta. Amen.
