“Chính Thầy đã chọn các con, và cắt đặt, để các con đi và mang lại hoa trái”.
Kiến trúc sư Christopher Wren đang giám sát công trình xây dựng một nhà thờ tráng lệ ở London. Một nhà báo nghĩ rằng, sẽ rất thú vị khi phỏng vấn một số công nhân; anh chọn ba người để phỏng vấn với cùng một câu hỏi, “Bạn đang làm gì?”. Người thứ nhất nói, “Tôi cắt đá để kiếm mỗi ngày 10 bảng, đủ uống bia!”; người thứ hai, “Tôi khuân vác 10 giờ mỗi ngày, đủ nuôi vợ con!”; người thứ ba nói, “Tôi đang xây nhà cho Thiên Chúa trên trần gian này! Đây là một trong những nhà thờ lớn nhất London; và sẽ còn giúp Ngài xây dựng nhiều đại giáo đường khác trên thế giới”.
***
“Sẽ chọn”, “Đã chọn” và “Được chọn” là động từ then chốt liên kết các bài đọc của phụng vụ Lời Chúa trong ngày Giáo Hội kính thánh Matthia tông đồ hôm nay. “Chính Thầy đã chọn các con, và cắt đặt, để các con đi và mang lại hoa trái”. Thật thú vị! Như vậy, với Chúa Giêsu, những ai được Ngài chọn, thì không phải để kiếm mỗi ngày ‘10 bảng’ đủ để uống bia, hoặc để ‘lo cho gia đình’; hoặc khá hơn, để làm kiểng; hay tệ hơn, để ra cằn cỗi. Nhưng họ là những người “được chọn để sinh hoa trái”.
Sách Công Vụ Tông Đồ hôm nay cho biết, sau bội phản và cái chết của Giuđa, các môn đệ họp lại để khôi phục con số “12 Tông Đồ”. Trong Thánh Kinh, con số “12” có ý nghĩa sâu sắc; vì vậy, Giuđa phải được thay thế. Tại đó, “Phêrô đứng lên giữa anh em”, đưa ra một tiêu chí khá bất ngờ; rằng, phải chọn một ai đó “Đã đi cùng với chúng ta suốt thời gian Chúa Giêsu sống giữa chúng ta cho đến ngày Ngài lên trời”; “Để cùng với chúng ta làm chứng Ngài đã sống lại”. Họ đề cử hai người, “Giuse, tức Barsabba, biệt danh là ‘Công Chính’, và ông Matthia”. Đoạn họ cầu nguyện, “Lạy Chúa, xin hãy tỏ ra Chúa chọn ai trong hai người này để nhận chức vụ và tước hiệu tông đồ thay cho Giuđa”; “Rồi họ bỏ thăm và Matthia trúng thăm, ông được kể vào số với mười một tông đồ”. Thật ý nghĩa, “một tông đồ”, lần đầu tiên có người kế vị! Như vậy ‘việc bổ nhiệm’ giám mục trực tiếp do Phêrô đã được thiết lập chỉ vài ngày sau khi Chúa Giêsu lên trời; đây là cách thức duy trì ‘tính liên tục và kế thừa’ của Giáo Hội vốn sẽ được lặp lại và vẫn được lặp lại hàng vạn lần trong lịch sử Kitô giáo. Đó cũng là lý do lễ thánh Matthia được đặt ngay sau lễ Chúa Thăng Thiên.
Việc Matthia được chọn cho chúng ta nhiều chi tiết thú vị. Phêrô, các tông đồ và khoảng 120 tín hữu khác đưa ra hai ‘candida’; họ muốn sự lựa chọn của con người hài hoà với sự lựa chọn của Thiên Chúa. Họ không chỉ tự hỏi, “Chúng ta nên chọn ai?”, mà là “Chúa sẽ chọn ai?”. Ứng viên sáng giá số một, Barsabba, biệt danh là ‘Công Chính’, rồi mới đến Matthia. Vậy mà sau khi cầu nguyện, bàn hỏi với Chúa; Matthia lại được Chúa chọn. Barsabba, được tiếng là ‘công chính’ trong cái nhìn thế gian, nhưng lại không ‘lọt mắt xanh’ của Chúa!
Trong Tin Mừng hôm nay, Chúa Giêsu xác định, “Chính Thầy đã chọn các con”. Một lần nữa, sự lựa chọn của Chúa đối với các môn đệ, ưu tiên hơn sự lựa chọn của họ về Ngài. Chúa Giêsu cũng đang nói điều đó với mỗi người chúng ta, ‘Ta đã chọn con!’. Sự lựa chọn của Chúa trước tất cả. Đúng thế, chúng ta chọn Chúa, nhưng lựa chọn của chúng ta chỉ là đáp trả lựa chọn của Ngài; nói cách khác, Thiên Chúa tìm kiếm chúng ta trước, việc chúng ta kiếm tìm Ngài chỉ là sự đáp lại việc Ngài đang tìm kiếm mỗi người chúng ta. Thiên Chúa yêu chúng ta trước và việc chúng ta yêu Ngài là sự đáp lại tình yêu của Ngài mà thôi. Trong tương giao với con người, chúng ta có thể chọn ai đó để làm bạn, nhưng không thể chắc chắn, họ sẽ chọn chúng ta; đang khi trong kết giao với Chúa, chúng ta biết chắc, Chúa chọn chúng ta làm bạn, “Thầy gọi các con là bạn hữu”, dù không có gì bảo đảm cho Ngài rằng, chúng ta sẽ chọn Ngài như Ngài đã chọn chúng ta; Ngài chỉ thiết tha, mong ước được như vậy.
***
Chúa chọn Matthia vào chỗ khuyết để làm nền móng toà nhà Hội Thánh, “Chúa cho ông ngồi chung với hàng quyền quý, hàng quyền quý dân Ngài” như Thánh Vịnh đáp ca tiết lộ. Từ ngày lãnh nhận Bí tích Rửa Tội, Thiên Chúa cũng chọn mỗi người chúng ta theo khả năng, đấng bậc của mình không phải để ‘lo cho bản thân’, ‘lo cho gia đình’ nhưng là ‘lo xây nhà cho Chúa ở trần gian’. Như Matthia, chúng ta được chọn không phải vì tình cờ, nhưng được chọn trong chương trình và kế hoạch ngàn đời của Thiên Chúa; được chọn cho một mục đích đời đời, cho một sứ mạng cao cả, chứ không phải cho những gì tầm thường ở đời này. Vì thế, Ngài cắt đặt để chúng ta có mặt trên trần gian này, trong một thời gian và không gian cố định, để chúng ta đi, mang lại hoa trái như ý Ngài. Muốn được như vậy, mỗi người phải luôn hỏi Chủ mình, ‘Con phải làm gì để đi đúng chương trình và kế hoạch của Chúa? Con phải làm gì để sinh hoa trái cho Nước Trời?’. Rõ ràng, trong mọi đấng bậc, chúng ta ‘được chọn để sinh hoa trái’ chứ không phải được chọn để ‘đi ra đi vào’ vốn được gọi là ‘bạo lực với chính mình’ trong những ngày ở nhà; hoặc để làm kiểng trong các lễ nghi; hay tệ hơn, ra cằn cỗi.
“Lạy Chúa, xin giúp con luôn ý thức ơn gọi cao quý của mình, con ‘được chọn để sinh hoa trái’ chứ không được chọn để ra cùn mằn”, Amen.
Lm. Minh Anh, Tgp. Huế