Một vài vị thánh riêng lẻ, như Phanxicô thành Assisi và Inhaxiô thành Loyola, đã sống cuộc đời đầy màu sắc và thậm chí tội lỗi trước khi hướng lòng về Chúa.
Nhưng chỉ có một cặp vợ chồng thánh đã nổi tiếng về quá khứ bạo lực cũng như về sự thánh thiện sau này của họ.
Họ là các vị thánh xứ Wales ở thế kỷ thứ 6 Gwladys, hay Gladys, và chồng của cô, Gwynllyw Farfog (Người có râu), đôi khi được gọi là Chiến binh Woolos. Họ bắt đầu sống một cuộc sống cướp bóc và phá hoại, nhưng cuối cùng họ đã chia sẻ một cuộc sống cầu nguyện và hy sinh. Trên đường đi, câu chuyện của họ lạc vào thế giới của tiểu thuyết lãng mạn và truyền thuyết Arthurian trước khi cuối cùng chuyển sang Kitô giáo một cách bất ngờ do ảnh hưởng của một trong những vị thánh vĩ đại của xứ Wales – người tình cờ là con trai của họ.
Một câu chuyện hỗn hợp. Theo Cuộc đời của thánh Cadoc (1100 AD), Gladys là con gái lớn của vua Brychan xứ Wales. Là một thiếu nữ trẻ xinh đẹp tuyệt trần, cô đã thu hút sự chú ý của một trong những đối thủ của cha cô, thủ lĩnh băng cướp Woolos. Khi cha cô từ chối gả con gái cưng của mình cho một chiến binh thô bạo và hung dữ, Woolos đã làm điều mà bất kỳ kẻ cướp ngoại giáo nào cũng sẽ làm – ông tập hợp một lực lượng gồm ba trăm người, tiến đến pháo đài của vua Brychan và bắt cóc Gladys.
Sau khi Woolos bắt Gladys qua con ngựa của mình và phóng đi trong cảnh hoàng hôn, có thể nói, cha cô đã lên đường giải cứu con gái mình. Truyền thuyết kể rằng vua Arthur đã theo dõi cô gái không may mắn và bị ám ảnh đến nỗi ông đã luôn nghĩ về cô. Khi câu chuyện diễn ra, anh trai nuôi của vua Arthur, Sir Kay, sau đó thuyết phục vua Arthur để Woolos kết hôn với Gladys; đến lượt mình, vua Arthur thuyết phục Brychan chúc phúc cho hai người.
Vì bản thân vua Arthur là một hỗn hợp của truyền thuyết và sự thật sai lạc, nên sự tham gia của ông vào cuộc đời của thánh Gladys chắc chắn là không có thật. Trên thực tế, một nguồn tin khác, Cuộc đời thánh Gwynllyw, nói rằng cuộc hôn nhân được tiến hành một cách hòa bình và có lẽ rất hạnh phúc. Tuy nhiên, phần bổ sung này cho câu chuyện rất hấp dẫn: Đây là tài liệu tham khảo sớm nhất về vua Arthur trong cuộc đời của bất kỳ vị thánh nào, và nó chỉ ra rằng câu chuyện về Gladys và Woolos đã có một vị trí trong truyền thống hát bội và điệu hát ballad của người Gaelic và người Anh.
Tuy nhiên, cuộc hôn nhân của họ đã đến, Gladys dường như đã khá bằng lòng với người chồng chiến binh của cô và những cách thô bạo của anh ta. Nhưng cuộc sống bên nhau thuở ban đầu của họ không giống như những gì bạn mong đợi ở những vị thánh trong tương lai. Các nhà viết tiểu sử mô tả nó là “bạo lực” và “trên đường chạy trốn”, thậm chí còn bị nhắc tới vì đôi lần cướp phá. Đôi vợ chồng họ có thể không bao giờ trở thành thánh nếu không có sự ra đời của cậu con trai đầu lòng, Cadoc.
Cadoc và con bò. Cadoc không phải là một người giống cha mẹ của mình về tính cách hoặc ngoại hình, có lẽ vì bản tính của anh ta hoặc có lẽ vì anh ta được nuôi dưỡng bởi một tu sĩ người Ireland, thánh Tatheus. Không phải vì cha mẹ anh ta không thích cuộc sống tu viện, hay thậm chí vì họ có mong muốn cháy bỏng là muốn cho con trai mình theo học Kitô giáo mà cuối cùng Cadoc được sự chăm sóc của vị tu sĩ. Nguyên nhân là khi Cadoc được sinh ra, Woolos đã đi truy quét gia súc để ăn mừng sự kiện này. Một trong những con bò bị đánh cắp thuộc về thầy Tatheus, và khi vị tu sĩ yêu cầu trả lại con bò của mình, Woolos đã đưa cho ngài con trai của mình. (Không ai biết chuyện gì đã xảy ra với con bò.)
Khi Cadoc trưởng thành, anh từ chối lời đề nghị của cha mình để tiếp quản công việc cai trị của gia đình và thay vào đó bắt đầu truyền giáo. Hai trong số những người trở lại đầu tiên của anh ấy dường như là mẹ và cha của anh ấy. Gladys, người có lẽ đã được rửa tội khi còn nhỏ, dường như đã trở lại với đức tin trước; không nghi ngờ gì nữa, cô ấy đã góp tay trong việc thuyết phục Woolos chấp nhận Kitô giáo. Nhưng tất cả các tường thuật đều nói rằng chính nhờ sự thúc giục, lời cầu nguyện và tấm gương của Cadoc mà cả cha mẹ anh đều trở nên tốt và chỉ là quân vương. Từ bỏ các cuộc tấn công vào các vương quốc lân cận, họ cống hiến hết mình cho các công việc từ thiện, xây dựng nhà thờ và xây dựng hòa bình.
Sau vài năm cai trị nhân từ, Woolos đã có một sự hiển linh, có lẽ là một thị kiến. Để đáp lại, ông từ bỏ vương quyền và chuyển đến một ngôi nhà nhỏ bằng gỗ mà ông đã xây dựng tại khu vực bây giờ là Newport, phía Nam xứ Wales (nơi có Nhà thờ thánh Woolos ngày nay).
Gladys cũng vậy – một sự tiến triển khác thường, cho rằng lòng đạo đức thời trung cổ đã đề xuất mạnh mẽ rằng các cặp vợ chồng tìm kiếm sự thánh thiện nên tách ra để tránh “tội lỗi về xác thịt”. Woolos và Gladys bỏ qua lệ thường, cùng nhau chuyển đến sống ẩn dật, và bước vào cuộc sống nửa ẩn dật như một cặp vợ chồng – một nhân chứng mạnh mẽ cho tầm quan trọng mà họ đặt trong lời thề hôn nhân. Là một phần của chế độ, họ ăn chay và thực hiện việc đền tội nghiêm khắc, chẳng hạn như tắm trong một dòng sông băng giá, vì những hành vi sai trái trong quá khứ của họ.
Và cứ vậy họ tiếp tục đến cuối đời – Woolos chết trước, và sau đó là Gladys, tại một nơi ẩn dật khác (gần Capel Wladus ở Gelligaer), nơi cô được chôn cất. Tên của cả hai đều được ghi trong danh sách Vua xứ Wales, cũng như trong Cuộc đời của các vị thánh.
Một cặp đôi cho Đức Kitô. Mặc dù cuộc đời của thánh Gladys và thánh Woolos tạo nên một cách kể chuyện hấp dẫn, nhưng nó cũng chứa đựng một số bài học quan trọng cho chúng ta.
Thứ nhất, người ta nhấn mạnh rất nhiều đến việc phong chân phước cho cha mẹ của thánh nữ Têrêsa thành Lisieux như một mẫu gương của một cặp vợ chồng hạnh phúc cùng nhau đạt được sự thánh thiện. Nhưng một nghìn năm trước bà Zélie và ông Louis Martin, những người hát rong người Anh đã ca ngợi tình yêu lãng mạn của Gladys và Woolos.
Cặp vợ chồng này chưa bao giờ bước vào một đan viện hay tu viện, như điều điển hình đối với những người cùng thời với họ, những người đang tìm kiếm sự thánh thiện. Sau khi hoán cải, họ tiếp tục sống với nhau gần như trọn đời, phát triển đức tin của họ thông qua sự hỗ trợ lẫn nhau. Mãi về sau, cặp vợ chồng mới ở riêng. Vì chúng ta biết rằng thánh Cadoc đã ở cùng cha lúc ông qua đời, nên có thể ông Woolos đã chuyển đến tu viện của con trai mình ngay trước khi bị bệnh cuối cùng, và nơi ẩn dật của cô Gladys cũng được thành lập gần đó.
Tất cả những điều này làm cho ông bà Farfog nổi bật như một trong những mẫu gương sớm nhất của chúng ta về cặp đôi vợ chồng thánh. Họ thậm chí còn chia sẻ cùng một ngày lễ mừng kính: ngày 29 tháng 3.
Hy vọng cho sự thay đổi. Thứ hai, chúng ta nói rất nhiều về tầm quan trọng của việc giáo dục con cái trong đức tin và nêu gương tốt cho chúng. Nhưng gương sáng cũng có thể đi theo hướng khác, từ trẻ em đến cha mẹ. Không thể nghi ngờ rằng ngày hôm nay Gladys và Woolos sẽ không trở thành những vị thánh nếu không có con trai của họ, Cadoc. (Thật ngẫu nhiên, bốn anh chị em của anh ấy cũng là thánh vì ảnh hưởng của anh ấy!)
Mặc dù Cadoc lớn lên xa nhà, nhưng rõ ràng cha mẹ vẫn giữ liên lạc với cậu – đủ thân thiết để khi Cadoc trưởng thành, cậu có thể thoải mái chia sẻ đức tin của mình với họ. Ngoài ra, tấm gương của anh ấy về việc từ bỏ tước vị và đất đai của cha mình vì lợi ích của Tin mừng hẳn là một nhân chứng hùng hồn cho cả gia đình anh ấy. Tấm gương của anh – một người con thánh thiện có ảnh hưởng đến cha mẹ anh, cũng như anh chị em của anh – có thể mang lại hy vọng lớn cho những người Công giáo thực hành trong gia đình họ. Nó cho thấy rằng đức tin có thể chia đôi và thậm chí là ảnh hưởng của các thế hệ.
Hướng tới một tương lai mới. Thứ ba, cuộc sống của thánh Gladys và chồng cô chứng tỏ rằng quá khứ của bạn hoặc thậm chí hiện tại của bạn không phải là dự đoán về tương lai của bạn. Kỳ lạ là nếu như bạn nói với thầy Tatheus rằng ngài đang đối phó với các vị thánh trong tương lai khi con bò của ngài bị đánh cắp, chắc hẳn ngài sẽ nghi ngờ. Nhưng Gladys và Woolos đã nắm lấy cơ hội thay đổi khi nó đến với họ. Gương mẫu của họ cho chúng ta biết rằng chúng ta cũng có thể làm được.
Hết lần này đến lần khác, Thiên Chúa cho chúng ta cơ hội để làm điều gì đó khác biệt, lựa chọn mới và tốt hơn, thậm chí là lựa chọn trở thành một vị thánh. Chúng ta cũng có thể nhận được sự can đảm để thay đổi những thói quen và hành vi xấu cũ và mặc lấy Đức Kitô theo một lối sống mới, bất kể chúng ta có thể đã làm gì hoặc đã từng là gì trong quá khứ của mình.
Sức mạnh của lời cầu nguyện. Cuối cùng, chúng ta không bao giờ có thể đánh giá thấp sức mạnh của lời cầu nguyện. Mặc dù biên niên sử không nói cụ thể như vậy, nhưng có thể yên tâm cho rằng thánh Cadoc đã cầu nguyện rất nhiều và tích cực cho cha mẹ của mình. Gladys, người được trở lại trước, chắc chắn đã cầu nguyện cho chồng khi anh chuẩn bị cho Phép Rửa tội. Và đến lượt anh, anh cũng trở thành một con người cầu nguyện.
Bởi vì họ đã thay đổi cuộc sống của họ từ những người thống trị sang một cặp vợ chồng khổ hạnh, chúng ta có thể chắc chắn rằng Gladys và Woolos đã cầu nguyện cùng nhau và phân định ý muốn của Thiên Chúa cho cuộc sống vợ chồng của họ. Mặc dù các cặp vợ chồng ngày nay không có khả năng đi đến cùng một quyết định về cách sống theo đức tin của họ, nhưng Gladys và Woolos đã đưa ra một ví dụ mạnh mẽ về cách hai người gắn bó với nhau trong hôn nhân, có thể tìm kiếm và tìm thấy ý muốn của Thiên Chúa, cả với tư cách cá nhân và vợ chồng, thông qua sự cầu nguyện.
Hàng triệu vị Thánh. Trong hai ngàn năm lịch sử của Giáo Hội, hàng triệu người nam và nữ đã tìm thấy con đường lên trời. Nhìn vào cuộc đời của một số người mà lịch sử hầu như đã bị lãng quên, nhắc nhở chúng ta rằng sự thánh thiện vượt qua thời gian và văn hóa. Mọi quốc gia và mọi thế hệ đều đã phát sinh ra những người nam và người nữ thánh thiện.
Và đó là bài học thực sự mà chúng ta có thể học được từ gia đình thời trung cổ này. Mỗi người trong chúng ta đều có cơ hội trở thành một vị thánh – không phải bằng cách trở thành một nhà truyền giáo nổi tiếng thế giới như Mẹ thánh Têrêsa hay một nhà thần học uyên bác như thánh Giáo hoàng Gioan Phaolô II hay một vị tử đạo như thánh Edith Stein, mà chỉ đơn giản là trở thành phiên bản tốt nhất của chính chúng ta mà chúng ta có thể là. Bằng cách sống theo ơn gọi mà Thiên Chúa đã ban cho chúng ta; bằng cách yêu thương chồng và vợ, con cái, cha mẹ và bạn bè của chúng ta; bằng cách làm hết khả năng của mình – đó chính xác là điều đã biến Gladys và Woolos trở thành những vị thánh!
By: Woodeene Koenig-Bricker
Nguồn: The Word Among Us
Br. Vũ Đức Thành, SDD. chuyển ngữ