Lm. Giuse Vũ Đức Hiệp
I – KHAI MẠC
Kinh Đức Chúa Thánh Thần, Tin, Cậy, Mến, Ăn Năn Tội.
Hát: Quỳ Bên Cung Thánh
II – TÔN VINH THÁNH THỂ
Lạy Chúa Giêsu, mùa Chay lại trở về. Khởi đầu mùa Chay, chúng con đã đến lãnh tro, rồi cùng nhau cử hành mầu nhiệm vượt qua. Trong hiến tế tạ ơn này, chúng con được nghe lại những lời ca rất đỗi quen thuộc: “Hỡi người hãy nhớ mình là bụi tro”. Lời ca nhắc chúng con nhớ đến thân phận quá mỏng manh, đầy mỏng dòn yếu đuối của mình. Lời ca nhắc chúng con rằng: xác thân vốn chỉ là cát bụi phù du. Cuộc đời trần thế vốn ngắn ngủi chóng qua. Một lúc nào đó… theo ý định của Chúa chúng con sẽ trở về cùng tro bụi, chúng con sẽ trở về diện kiến cùng Đấng đã tạo thành và cứu chuộc chúng con. Thế nên ẩn trong lời ca ấy, chúng con còn nghe vang lên những lời kêu gọi sám hối rất thiết tha của Chúa: “Hãy ăn năn sám hối và tin vào Phúc Âm”, “Hãy làm hoà cùng Thiên Chúa”. Chính Chúa đã ngang qua Giáo hội, ban cho chúng con mùa Chay thánh hồng ân 2023 này. Đấy chính là thời gian chúng con dùng để sống chay tịnh, biết kiểm điểm đời sống, nhận ra những sai lầm tội lỗi để sám hối, để hồi tâm, để quyết canh tân đổi mới nhờ đức tin, nhờ vào cầu nguyện, nhờ việc lãnh nhận Bí tích Hoà Giải và Thánh Thể.
Lạy Chúa Giêsu, như lòng Người Cha nhân hậu, hằng mỏi mòn chờ bước chân người con hoang trở về, thì Chúa cũng luôn thao thức khắc khoải chờ chúng con: Thôi, đừng dấn sâu trong bóng tối của gian tà tội luỵ! Thôi, đừng ngủ vùi trong đam mê lầm lạc nhưng mau đứng dậy trở về, hầu sống mãi trong vòng tay yêu thương của Chúa!
Lạy Chúa Giêsu, trong hình bánh, Chúa đã khiêm tốn che dấu uy quyền thiên tính, để hiện diện gần gũi sống động giữa chúng con. Chúng con nghe sao quá an bình, sốt mến, khi được sống kề bên nhan Chúa. Ôi Thánh Thể! Lương thực cho tình yêu. Ôi Thánh Thể! Nguồn thần lương nuôi dưỡng và nối kết chúng con với Chúa, Đấng Hằng Sống. Nhờ đó, ngay trong hành trình sa mạc giữa trần gian, chúng con đã được tham dự vào sự sống của Thiên Chúa. Thánh Thể còn nối kết các Kitô hữu chúng con lại với nhau. Xin cảm tạ tình yêu bao sâu xa, tín trung trọn vẹn mà Chúa đã dành cho chúng con. Xin ban Thánh Thần giúp chúng con tôn thờ, kính tin, trân trọng tình yêu tuyệt đối của Chúa. Cũng xin dâng Chúa trọn niềm cảm mến và bao tấm lòng biết ơn.
Lạy Chúa Giêsu,
Từ Thánh Thể, Chúa đang âu yếm nhìn chúng con, nghe như Chúa muốn nói với từng chúng con: “Các con hãy thật lòng trở về với Ta trong chay tịnh, nước mắt và than van. Hãy trở về với Chúa là Thiên Chúa các ngươi, vì Người nhân lành và từ bi, nhẫn nại, giàu lòng thương xót”.
Vâng, lạy Chúa, chúng con sẽ trở về. Đây là cơ hội thuận tiện, đây là ngày cứu thoát. Xin ban lời chân lý làm kim chỉ nam cho chúng con trong suốt mùa Chay thánh hồng ân này.
Hát: Lời Ngài.
III – ĐỌC LỜI CHÚA (Mt 6, 1 – 18).
IV – SUY NIỆM (Ngồi).
Sống vào thế kỷ thứ IV trước Chúa Giáng sinh, ngôn sứ Gioen từng chứng kiến những bất trung và tai hoạ châu chấu ăn sạch mùa màng. Thông qua tai hoạ đó, Gioen thấy được dấu chỉ sự cảnh báo của Thiên Chúa. Ông phát động kêu gọi dân chúng thành tâm sám hối trở về với lề luật Chúa: “Các ngươi hãy trở về với Ta”. Xuyên suốt nhiều thế kỷ dài, Thiên Chúa đã dùng nhiều vị ngôn sứ để kêu gọi dân Chúa ăn năn sám hối trở lại cùng Chúa. Con người cần thực hiện cuộc trở về cùng Chúa, bởi từ đầu con người đã lạm dụng sự tự do để bất tuân cùng Chúa, tự tách rời Thiên Chúa. Qua Sáng Thế ký chương III cho thấy: Con người đã trốn tránh sự hiện diện của Thiên Chúa. Thiên Chúa xua đuổi con người… Rồi theo tháng năm, tội chồng lên tội, khiến con cái loài người ngày càng xa Thiên Chúa hơn nữa. Mỗi ngày con người như lún sâu thêm trong bùn nhơ tội luỵ.
“Các ngươi hãy trở về với Thiên Chúa các ngươi, vì Người nhân lành, từ bi nhẫn nại, giàu lòng thương xót, và biết hối tiếc về tai hoạ. Biết đâu Người sẽ trở lại”. Chúa đã dùng Gioen, gởi đến cho dân Chúa sứ điệp mang tính hoà giải, khi con người trở lại, sẽ lôi kéo được sự thương xót của Thiên Chúa. Bởi Thiên Chúa là Đấng dịu dàng và thương xót. Biết đâu Thiên Chúa sẽ quay lại, và hối hận mà thu hồi cơn thịnh nộ, và chúng ta khỏi diệt vong. “Các ngươi hãy trở lại”. Bởi muốn hoà giải với con người mà Thiên Chúa đã đưa sáng kiến trước. Và Ngài đã trả giá cho sáng kiến đó qua Đức Giêsu Kitô: “Đức Giêsu Kitô là Đấng không hề biết đến tội lỗi, nhưng Thiên Chúa đã làm người thành tội, đã đồng hoá Ngài thành tội vì chúng ta”. Đức Giêsu đến không chỉ gọi mời: “Hãy ăn năn sám hối và tin vào Phúc Âm”, “Hãy ăn năn sám hối vì Nước Trời đã đến”. Và để con người được sống trong nước Thiên Chúa, thì Đức Giêsu đã dùng thân xác của Ngài, để đền tội chúng con, cho chúng con được sống trong công chính, trong sự thánh thiện của Chúa.
Lạy Chúa, qua Đức Giêsu, chính Ngài đi bước đầu để trở lại với chúng con, ngõ hầu chúng con trở lại với Ngài. Nhìn vào việc Đức Giêsu từng chấp nhận sự chết, chúng con không còn nghi ngờ tình yêu của Ngài. Chúng con muốn vứt bỏ những gì xưa nay đã níu kéo, khiến chúng con quay lưng phản trắc cùng Chúa. Nhưng đâu là con đường để trở về? “Hãy xé lòng chứ đừng xé áo!” Hãy xé lòng ra, hầu thấm nhập tinh thần Đức Kitô, hầu thấm nhiễm sự thánh thiện của Thiên Chúa.
Hãy trở về bằng cách thoát ra khỏi tính kiêu ngạo, ích kỷ, không chiều theo những khuynh hướng xấu, không thuận theo bản ngã yếu hèn, không quá lo lắng vật chất, tham vọng chiếm hữu và hưởng thụ. Hãy trở về, bước theo dân Israel xưa mà thực thi ba việc đạo đức chính đó là: Cầu nguyện, ăn chay và bố thí.
Cầu nguyện là một phần gắn liền vào đời sống người Do Thái. Họ có những giờ cầu nguyện nhất định, cầu nguyện giúp chúng con biểu lộ niềm tin. Càng cầu nguyện, chúng con càng sống kết hợp gắn bó với Chúa, chúng con hoàn toàn trông cậy và phó thác cho một mình Ngài. Thế nhưng, dân Do Thái xưa đã biến sự cầu nguyện thành dịp phô trương, đó là điều Chúa chẳng mong muốn. Nên cùng với việc dạy chúng con: “Các con hãy cầu nguyện để khỏi sa chước cám dỗ”, thì Chúa còn dạy chúng con cầu nguyện cách kín đáo. Hãy dâng lên Chúa mọi tâm tư ước nguyện, ngay cả con người đầy bất toàn yếu đuối của chúng con, để xin Chúa thánh hoá biến đổi. Rồi trong thinh lặng của sâu thẳm nội tâm, mỗi người hãy lắng nghe Chúa nói, tìm và thi hành ý Chúa.
Còn ăn chay đối với người Do Thái, là cách nhìn nhận mình tuỳ thuộc vào Thiên Chúa. Chính Ngài đã ban cho lương thực để sống. Nhưng nay chúng con ăn chay tiết giảm vì chúng con muốn noi gương Chúa Giêsu, hoàn toàn phó thác vào Cha. Việc chay tịnh này còn mang ý nghĩa muốn chuộc lại lỗi lầm, để xứng đáng với địa vị vì làm con cái Chúa, hầu thừa hưởng ơn cứu độ. Thái độ của chúng con khi ăn chay là phải vui vẻ. Hãy tin rằng cha chúng con là Đấng linh thiêng, là Đấng ngự nơi bí ẩn, đã thấy mọi việc chúng con làm, và Ngài sẽ thưởng công cho chúng con.
Lại thêm một việc đạo đức khác là bố thí. Đối với người Do Thái, bố thí là cách thức mô phỏng lòng thương xót của Chúa đối với người nghèo. Bố thí là trong những lệch truyền xa xưa nhất của lề luật. Việc bố thí sẽ kéo được phần thưởng và ơn tha thứ của Chúa. Sách Huấn ca (3, 30) đã khẳng định: “Nước dập tắt lửa, việc nghĩa xoá sạch tội lỗi…”. Tin Mừng thánh Matthêu chương 25 thì cho chúng con thấy: Vào ngày quang lâm tái giáng, Chúa sẽ xét xử chúng con theo những việc làm của lòng từ tâm bác ái. Khi bố thí, chúng con liên đới với anh em, trở thành gần gũi hơn với họ. Chúa còn dạy chúng con khi chia sẻ cho tha nhân, hãy làm vì tấm lòng yêu mến, chứ không phải để phô trương, khoe mẽ, vì như thế sẽ mất hết công đức. Ngoài ra, mỗi chúng con còn được kêu gọi, ăn chay bên trong: đó là hãm dẹp các tính mê nết xấu, biết chế ngự bản thân cùng những sở thích xấu, biết bỏ ý riêng để sống cho ý Chúa.
Lạy Chúa, con đường trở về đã được mở ra. Cảm tạ Chúa đã tạo cho chúng con một cơ hội thuận tiện. Xin cho đừng ai trong chúng con, để cho mùa Chay thánh này trôi qua một cách lãng phí vô ích. Nhưng chúng con quyết tâm, nỗ lực sống một mùa chay thánh tốt lành, theo các giáo huấn Chúa mời gọi. Xin cho chúng con biết làm mọi việc đạo đức chỉ vì Chúa, để tất cả nên công phúc, nên giá trị vĩnh cửu cho chúng con. Cũng xin Thánh Thần thổi hết lớp tro bụi trần thế, đang phủ kín tâm hồn chúng con, để khơi lên giữa chúng con những lò than hồng đầy sốt mến yêu thương.
Hát: Con Nay Trở Về (đứng).
V – CẦU NGUYỆN KẾT THÚC
Lạy Chúa, cảm tạ Chúa đã ban cho chúng con bốn mươi ngày của mùa Chay. Với khoảng thời gian thuận tiện này, chúng con muốn nỗ lực trở lại cùng Chúa. Chúng con quyết tâm bắt đầu tập luyện cuộc chiến đấu thiêng liêng, để chiến đấu với ba thù. Cậy trông ơn Chúa phù trì, nâng đỡ, để chúng con thắng trận. Chúng con trở về, cởi bỏ con người cũ đã ra hư đốn, buông theo lầm lạc, để mặc lấy con người mới đã được dựng nên theo hình ảnh Thiên Chúa trong công chính. Mỗi chúng con sẽ không còn kiêu hãnh, ham mê tiền của, ham mê xác thịt, sa đà trong tội lỗi, nhưng biết làm hòa cùng Chúa, cùng Giáo hội. Bốn mươi ngày của mùa Chay còn là khoảng thời gian chúng con chay kiêng, không chỉ tiết giảm trong ăn uống chi tiêu, để giúp đỡ chia sẻ cho những ai cơ khổ thiếu thốn. Nhưng chúng con còn biết chay kiêng trong tâm hồn, sống hiền hòa, nhịn nhục, thứ tha, không tham lam bất công. Cũng xin cho chúng con biết đói khát Lời Chúa, biết bắt chước lòng từ bi thương xót của Chúa, để chia sẻ cho tha nhân trong lãnh vực tinh thần lẫn vật chất. Thêm vào đó, xin cho chúng con có một tâm hồn cầu nguyện. Bởi chính Chúa đã nêu gương cho chúng con. Cả cuộc đời Chúa Giêsu là kinh nguyện không ngừng. Chúa cầu nguyện trong gia đình, nơi đền thánh, hội đường, ở sa mạc, lúc làm phép lạ, sau khi giảng. Chúa cầu nguyện ban đêm, sáng tinh mơ. Là Thiên Chúa mà Chúa còn thương xuyên gặp gỡ Cha để trò chuyện, tìm ý Cha và thi hành, phương chi chúng con. Xin giúp chúng con ý thức. Cầu nguyện là điều tuyệt đối và cần thiết cho phần rỗi. Nhờ cầu nguyện mà chúng con đáng lãnh nhận những ơn từ thủa đời đời Chúa đã định cho. Để ở đâu, trong hoàn cảnh nào, chúng con cũng hướng trí lòng về Chúa, mà thờ lạy tôn vinh, cảm tạ mọi ơn lành, dâng niềm thống hối mọi tội lỗi, xin lòng nhân hậu Chúa thứ tha, ban cho được sống và mọi ơn cần thiết. Khi đã cầu nguyện liên lỉ, chúng con được gắn bó mật thiết hơn với Chúa. Như thế chúng con đã bắt được nhịp cầu linh thiêng, để về với Thiên Chúa là Cha, là Con và Thánh Thần. Amen.
