Sr. Xuân Bích, OP
Thánh Giuse, một nhân vật nổi bật trong Kinh Thánh, một người đóng vai trò quan trọng trong công trình cứu độ – là Dưỡng phụ của Con Thiên Chúa và là bạn trăm năm của Đức Maria – lại được biết đến qua sự thinh lặng tuyệt đối. Sự thinh lặng của ngài không phải là sự vắng bóng lời nói, mà là sự hiện diện của một tâm hồn hoàn toàn hướng về Thiên Chúa. Đó là sự thinh lặng của tình yêu, của sự vâng phục, của sự tín thác. Không có bất kỳ lời nào của ngài được ghi chép lại, nhưng chính trong sự thinh lặng ấy, chúng ta thấy một sức mạnh nội tâm phi thường, một niềm tin vững chắc vào Thiên Chúa và một tình yêu thương đầy trách nhiệm dành cho gia đình. Sự thinh lặng của ngài không chỉ là một đặc điểm cá nhân, mà còn là một bài học sâu sắc cho người tu sĩ, đặc biệt trong thời đại ồn ào và vội vã ngày nay.
Sức mạnh của thinh lặng: Nghe và tín thác
Thinh lặng không đồng nghĩa với sự thụ động hay yếu đuối. Với Thánh Giuse, thinh lặng là một hành động tích cực, một cách để lắng nghe và tín thác vào Thiên Chúa. Khi đối diện với biến cố Đức Maria thụ thai, một tình huống có thể gây hoang mang và phán xét, Thánh Giuse đã chọn thinh lặng. Ngài không lên tiếng, không vội vàng phản ứng, không dùng luật lệ để phân xử mà chỉ âm thầm suy nghĩ và chọn điều phần tốt hơn cho bạn mình. Trong giấc mơ, Thiên Chúa đã tỏ bày kế hoạch của Người cho ngài, và khi thức giấc, Thánh Giuse đã không do dự, không thắc mắc, mà chỉ đơn giản “chỗi dậy và làm như sứ thần dạy” (Mt 1, 24).
Bài học này đặc biệt quan trọng đối với người tu sĩ, những người được mời gọi sống trong sự kết hiệp mật thiết với Thiên Chúa. Trong sự thinh lặng, người tu sĩ có thể lắng nghe tiếng Chúa, nhận ra ý định của Người và đáp lại bằng sự vâng phục trọn vẹn. Thinh lặng giúp người tu sĩ phân định những tiếng nói khác nhau trong cuộc sống, để chỉ nghe theo tiếng Chúa và bước theo con đường Người đã hoạch định cho mình.
Thinh lặng để hành động: Tình yêu vượt lên lời nói
Thánh Giuse không chỉ thinh lặng trong suy tư, mà còn thinh lặng trong hành động. Ngài không cần lời nói để bày tỏ tình yêu và trách nhiệm của mình. Ngài đã đón nhận Đức Maria và bảo toàn sự trinh khiết cho Mẹ, lo lắng cho thai nhi và đón nhận Con Trẻ ra đời trong tình yêu thương. Khi sứ thần báo mộng đưa con trốn sang Ai Cập, ngài đã lên đường ngay trong đêm khuya (Mt 2, 13-15). Ngài đã sống cuộc đời lưu vong nơi xứ người, lao động âm thầm để đảm bảo cuộc sống cho gia đình.
Người tu sĩ cũng được mời gọi hành động bằng tình yêu, không cần phô trương hay tìm kiếm sự công nhận. Những hành động âm thầm, những hy sinh nhỏ bé, những việc làm phục vụ tha nhân chính là những cách thức hiệu quả nhất để bày tỏ tình yêu của mình đối với Thiên Chúa và con người.
Thinh lặng: Sức mạnh nội tâm
Trong một thế giới ồn ào, náo nhiệt và luôn trong trạng thái động hiện nay, sự thinh lặng của Thánh Giuse là một lời nhắc nhở về sức mạnh của sự tĩnh lặng nội tâm. Do không lên tiếng, không biện minh, nhiều người lầm tưởng thinh lặng là nhu nhược, thiếu quyết đoán. Nhưng với Thánh Giuse, thinh lặng lại là dấu chỉ của sự mạnh mẽ. Giữa những thử thách, ngài không bối rối hoảng loạn, mà kiên trì tìm giải pháp bằng sự thâm trầm cầu nguyện. Giữa những biến cố bất ngờ xảy đến cho cuộc đời mình, ngài không tự ý quyết định hoặc làm theo ý mình, mà để Chúa hướng dẫn và tin theo. Giữa những lời bàn tán của người đời, ngài không tranh luận, mà chỉ làm điều đúng.
Người tu sĩ, trong hành trình của đời dâng hiến, chắc chắn sẽ phải đối diện với nhiều thử thách và khó khăn. Sự thinh lặng giúp họ giữ vững tâm hồn, không dễ bị dao động bởi những yếu tố bên ngoài, và trong thinh lặng, họ tìm thấy sức mạnh trong sự gắn kết với Thiên Chúa.
Bài học cho chúng ta thời nay
Trong một thế giới đầy rẫy thông tin và tiếng ồn, sự thinh lặng của Thánh Giuse càng trở nên cần thiết hơn bao giờ hết. Ngài nhắc nhở chúng ta rằng đôi khi, lời nói không phải là cách duy nhất để bày tỏ yêu thương hay diễn tả đức tin. Chính những hành động âm thầm, những hy sinh thầm lặng, những việc làm âm thầm phục vụ tha nhân mới thực sự làm nên giá trị.
Người tu sĩ, trong ơn gọi riêng của mình, được mời gọi trở thành chứng nhân của sự thinh lặng, một chốn bình yên tĩnh tại giữa thế giới ồn ào. Họ được mời gọi lắng nghe tiếng Chúa, hành động bằng tình yêu và tìm thấy sức mạnh trong sự tĩnh lặng nội tâm.
Từ kinh nghiệm rất thật của mình, nhà thơ Hàn Mặc Tử xác nhận giá trị của sự thinh lặng:
“Trong tiếng động, ai nghe lời thầm thì?
Trong xôn xao, ai nhận ra chân lý?”
và:
“Ai hãy làm thinh chớ nói nhiều,
để nghe dưới đáy nước hồ reo;
để nghe tơ liễu run trong gió,
và để xem trời giải nghĩa yêu…”
Quả thế, chỉ trong sự thinh lặng người ta mới có thể lắng nghe được những lời thầm thì của tâm hồn, mới có thể khám phá ra những điều kỳ diệu trong cuộc sống. Sự thinh lặng giúp chúng ta kết nối với bản thân, với Thiên Chúa và với thế giới xung quanh.
Trong một thế giới ồn ào và náo nhiệt, sự thinh lặng của Thánh Giuse là một lời nhắc nhở quý giá về sức mạnh của sự tĩnh lặng nội tâm. Ngài đã cho chúng ta thấy rằng, đôi khi, lời nói không phải là cách duy nhất để bày tỏ yêu thương hay đức tin. Chính những hành động âm thầm, những hy sinh thầm lặng, những việc làm phục vụ tha nhân mới thực sự làm nên giá trị của một con người.
Đối với người tu sĩ, sự thinh lặng của Thánh Giuse là một bài học thiết yếu. Họ được mời gọi noi gương ngài, sống trong sự kết hiệp mật thiết với Thiên Chúa, lắng nghe tiếng Người, hành động bằng tình yêu và tìm thấy sức mạnh trong sự tĩnh lặng nội tâm. Chỉ trong sự thinh lặng, họ mới có thể khám phá ra những điều kỳ diệu trong cuộc sống dâng hiến, và trở nên những chứng nhân sống động của Tin Mừng.