Nguồn: exaudi.org
Chuyển Việt ngữ: TRI KHOAN
Lúc 10 giờ sáng nay, Chúa Nhật XXVI Thường Niên, Đức Thánh Cha Lêô XIV đã chủ sự Thánh Lễ tại Quảng trường Thánh Phêrô nhân dịp Năm Thánh của các Giáo lý viên.
Trong bài giảng, Đức Thánh Cha Lêô XIV nhắc nhớ về sự cần thiết phải loan báo rằng “cuộc đời của mọi người đều có thể được biến đổi”, theo Tin Mừng, ngay cả giữa những bi kịch của những người chết “vì lòng tham”. Chỉ biết hoặc chia sẻ về Chúa là không đủ: chúng ta phải yêu mến Ngài. Chỉ bằng cách này, chứng tá mới trở thành hạt giống hy vọng, có khả năng nảy mầm trong tâm hồn và sinh hoa trái.
Dưới đây là bài giảng Đức Thánh Cha sau khi công bố Tin Mừng:
***
BÀI GIẢNG CỦA ĐỨC THÁNH CHA LÊÔ XIV
Quảng trường Thánh Phêrô
Chúa Nhật thứ XXVI Thường Niên, ngày 28 tháng 9 năm 2025
______________________________
Anh chị em thân mến,
Lời của Chúa Giêsu truyền đạt cho chúng ta thấy cách Thiên Chúa nhìn thế giới như thế nào, tại mọi thời điểm và mọi nơi. Chúng ta đã nghe trong Tin Mừng (Lc 16:19-31) rằng ánh mắt của Ngài quan sát một người nghèo và một người giàu: nhìn thấy một người đang chết đói và người kia thì ăn uống thỏa thuê trước mặt ông ta, y phục sang trọng của người này và những vết lở loét của người kia bị chó liếm (x.Lc 16:19-21). Nhưng Chúa nhìn vào tâm hồn con người, và qua ánh mắt của Người, chúng ta cũng có thể nhận ra ai là người túng thiếu và ai là kẻ thờ ơ. Lazarô bị lãng quên bởi chính người đang ở ngay trước mặt, chỉ cách ngưỡng cửa nhà ông ta một chút, thế nhưng Thiên Chúa lại ở gần ông và nhớ tên ông. Trái lại, người sống trong sự dư dật lại không có tên, bởi vì ông đã đánh mất chính mình khi lãng quên người lân cận. Ông lạc lối trong những suy nghĩ của lòng mình: chất đầy của cải nhưng trống rỗng tình yêu. Của cải không làm ông trở nên người tốt.
Câu chuyện mà Đức Kitô kể cho chúng ta, thật không may, lại rất thời sự ngày nay. Đứng trước ngưỡng cửa của sự giàu sang ngày nay là cảnh khốn cùng của toàn thể các dân tộc, bị tàn phá bởi chiến tranh và bóc lột. Trải qua bao thế kỷ, dường như chẳng có gì thay đổi: biết bao nhiêu Lazarô đã chết vì lòng tham lam quên đi công lý, trước lợi nhuận chà đạp lên bác ái, và trước sự giàu có mù quáng trước nỗi đau của người nghèo! Tuy nhiên, Tin Mừng bảo đảm với chúng ta rằng những đau khổ của Lazarô sẽ chấm dứt. Những đau đớn của ông kết thúc cũng như những cuộc vui chè chén của người giàu kết thúc, và Thiên Chúa thực thi công lý cho cả hai: “Thế rồi người nghèo này chết, và được thiên thần đem vào lòng ông Abraham. Ông nhà giàu cũng chết, và người ta đem chôn” (v. 22). Giáo Hội không ngừng công bố lời này của Chúa, để lời ấy có thể hoán cải tâm hồn chúng ta.
Các bạn thân mến, thật là một sự trùng hợp kỳ diệu, đoạn Tin Mừng này cũng đã được công bố trong Năm Thánh Giáo lý viên của Năm Thánh Lòng Thương xót. Khi ngỏ lời với các khách hành hương đến Roma nhân dịp này, Đức Thánh Cha đã nhấn mạnh rằng Thiên Chúa cứu chuộc thế giới khỏi mọi sự dữ bằng cách hiến dâng mạng sống mình để cứu độ chúng ta. Công trình cứu độ của Thiên Chúa là khởi điểm cho sứ mạng của chúng ta, bởi vì công trình ấy mời gọi chúng ta hiến thân vì lợi ích của mọi người. Đức Thánh Cha Phanxicô đã nói với các giáo lý viên: đây là trung tâm “mà mọi sự đều xoay quanh, trái tim đang đập và mang lại sự sống cho mọi sự này là lời loan báo Vượt Qua, lời loan báo đầu tiên: Chúa Giêsu đã sống lại, Chúa Giêsu yêu thương bạn, và Người đã hiến mạng sống mình vì bạn; Đấng đã phục sinh và đang sống, Người đang ở gần anh chị em và chờ đợi anh chị em mỗi ngày” (Bài giảng, 25 tháng 9 năm 2016). Những lời này giúp chúng ta suy ngẫm về cuộc đối thoại trong Tin Mừng giữa người giàu có và tổ phụ Abraham. Lời van xin của người giàu để cứu các anh em mình trở thành một lời mời gọi hành động cho chúng ta.
Khi trò chuyện với Abraham, người giàu kêu lên: “Nếu có người từ cõi chết đến với họ, thì họ sẽ ăn năn sám hối” (Lc 16:30). Ông Abraham đáp lại: “Môsê và các Ngôn Sứ mà họ còn chẳng chịu nghe, thì người chết có sống lại, họ cũng chẳng chịu tin” (c. 31). Vâng, đã có một Đấng từ cõi chết sống lại: là Đức Giêsu Kitô. Vì thế, những lời của Kinh Thánh không nhằm làm chúng ta thất vọng hay nản lòng, nhưng để đánh thức lương tâm chúng ta. Lắng nghe Môsê và các ngôn sứ có nghĩa là ghi nhớ các giới răn và lời hứa của Thiên Chúa, mà sự quan phòng của Người không bao giờ bỏ rơi ai. Tin Mừng loan báo cho chúng ta rằng cuộc đời của mỗi người đều có thể thay đổi vì Đức Kitô đã sống lại từ cõi chết. Biến cố này là chân lý cứu độ chúng ta; vì vậy, nó phải được biết đến và công bố. Nhưng như thế vẫn chưa đủ; nó phải được yêu mến. Chính tình yêu dẫn chúng ta đến việc hiểu Tin Mừng, vì tình yêu biến đổi chúng ta bằng cách mở lòng chúng ta ra với Lời Chúa và với dung mạo người lân cận của chúng ta.
Về vấn đề này, với vai trò là những giáo lý viên, các bạn là những môn đệ của Chúa Giêsu trở thành chứng nhân của Người. Tên gọi thừa tác vụ của các bạn xuất phát từ động từ Hy Lạp katēchein, có nghĩa là “giảng dạy lớn tiếng, làm cho vang vọng.” Điều này có nghĩa rằng giáo lý viên là người của Lời — một Lời mà người ấy tuyên xưng bằng chính cuộc đời mình. Do đó, những giáo lý viên đầu tiên của chúng ta chính là cha mẹ của chúng ta: những người đầu tiên nói với chúng ta và dạy chúng ta nói. Giống như việc chúng ta học tiếng mẹ đẻ, việc loan báo đức tin không thể phó mặc cho người khác; nó diễn ra ở nơi chúng ta sống, trên hết là trong gia đình của chúng ta, quanh bàn ăn gia đình. Khi có một lời nói, một cử chỉ, một khuôn mặt dẫn đến Đức Kitô, gia đình sẽ cảm nghiệm được vẻ đẹp của Tin Mừng.
Tất cả chúng ta đều đã được dạy tin qua chứng tá của những người đã tin trước chúng ta. Từ thời thơ ấu, tuổi thiếu niên, tuổi trẻ, tuổi trưởng thành, và ngay cả ở tuổi già, các giáo lý viên đồng hành với chúng ta trong đức tin của chúng ta, chia sẻ trong hành trình suốt đời này, như những gì anh chị em đã làm trong những ngày hành hương Năm Thánh này. Động lực đó liên quan đến toàn thể Giáo Hội. Khi Dân Thiên Chúa đưa con người đến với đức tin, “sự hiểu biết về các thực tại và Lời được lưu truyền [phát triển]. Điều đó xảy ra nhờ việc chiêm niệm và học hỏi của các tín hữu, những người đã ghi nhớ những điều ấy trong lòng (x.Lc 2:19, 51) nhờ sự thông hiểu sâu xa về các thực tại thiêng liêng mà họ cảm nghiệm, và nhờ việc rao giảng của những người đã nhận được ơn chân lý chắc chắn qua sự kế vị Tông đồ” (Dei Verbum, ngày 18 tháng 11 năm 1965, 8). Trong sự hiệp thông này, Sách Giáo lý là “cuốn cẩm nang hành trình” bảo vệ chúng ta khỏi chủ nghĩa cá nhân và bất hòa, bởi vì nó chứng thực đức tin của toàn thể Giáo Hội Công Giáo. Mỗi tín hữu cộng tác vào công việc mục vụ của Giáo Hội bằng cách lắng nghe các câu hỏi, chia sẻ những khó khăn, và phục vụ khát vọng công lý và chân lý ngự trị trong lương tâm con người.
Đây chính là cách các giáo lý viên dạy — theo nghĩa đen trong tiếng Ý là “để lại một dấu ấn.” Khi chúng ta giảng dạy đức tin, chúng ta không chỉ đơn thuần đưa ra những hướng dẫn, mà chúng ta đặt Lời sự sống vào tâm hồn, để Lời ấy có thể sinh hoa trái của một đời sống tốt lành. Khi thầy Phó tế Deogratias hỏi làm thế nào để trở thành một giáo lý viên tốt, Thánh Augustinô đã trả lời: “Hãy giải thích mọi điều theo cách mà người nghe, nhờ lắng nghe, có thể tin; nhờ tin, có thể hy vọng; và nhờ hy vọng, có thể yêu mến” (Instructing Beginners in Faith, 4, 8).
Anh chị em thân mến, chúng ta hãy khắc ghi lời mời gọi này trong lòng! Chúng ta hãy nhớ rằng không ai có thể cho đi điều mà họ không có. Nếu người giàu trong Tin Mừng đã tỏ lòng bác ái với Lazarô, thì ông ta đã làm điều tốt không chỉ cho người nghèo mà còn cho chính mình. Nếu con người không tên ấy có đức tin, Thiên Chúa đã cứu ông ta khỏi mọi khổ hình. Nhưng sự gắn bó của ông ta với của cải trần thế đã cướp đi nơi ông ta niềm hy vọng vào điều thiện hảo đích thực và vĩnh cửu. Khi chúng ta cũng bị cám dỗ bởi lòng tham và sự thờ ơ, rất nhiều “Lazarô” của ngày hôm nay nhắc nhở chúng ta về Lời của Chúa Giêsu. Lời trở thành một bài giáo lý sống động cho chúng ta, nhất là trong Năm Thánh này, vốn là thời gian hoán cải và tha thứ, là thời khắc dấn thân cho công lý, và là cuộc tìm kiếm hòa bình chân thành.
