Tiến sỹ Tâm lý Trần Mỹ Duyệt
Trong một cuộc hội thảo về hôn nhân gia đình, một câu hỏi đã được nêu lên: “Em có người chồng rất thương yêu vợ và lo lắng cho gia đình, nhưng anh ấy có thói là thích cái gì là tự đi làm mà không bàn hỏi với em một vấn đề gì hết, và em là người sau cùng biết chuyện ấy khi nó đã xảy ra bất luận tốt hay xấu. Trong những trường hợp như như vậy nếu em hỏi tại sao anh không bàn với em, thì anh ta bực tức, nóng giận và bỏ đi không thèm nghe phân tích đúng hay sai. Vậy em phải làm gì đối với chồng của em?”
Nếu là người được hỏi, bạn nghĩ thế nào? Và bạn sẽ trả lời ra sao với người vợ về câu hỏi như thế?
Đời sống vợ chồng cãi vã, hiểu lầm và bất đồng nhau là chuyện thường xảy ra. Cãi vã, hiểu lầm, bất hòa để tìm ra tiếng nói chung, để hiểu và yêu nhau hơn. Tìm kiếm được sự hòa hợp, ăn ý giữa hai cá thể nam nữ, giữa hai tâm tính và cách cư xử đòi hỏi người vợ cũng như chồng phải quan tâm, chấp nhận khác biệt để xích lại gần nhau. Trong lời thề hôn phối, trước khi trở thành vợ chồng, cả hai đã thề hứa “yêu thương và tôn trọng nhau cho đến mãn đời”. Yêu thương và tôn trọng là hai yếu tố cốt lõi làm nên ý nghĩa hôn nhân.
Sự tôn trọng trong hôn nhân được diễn tả qua việc trao đổi, chia sẻ, và cùng nhau đóng góp cho sự thăng hoa và hạnh phúc của gia đình. Thất bại hay thành công của chồng là thất bại hay thành công của vợ. Vui vẻ, hạnh phúc của vợ cũng là vui vẻ, hạnh phúc của chồng. Trong hôn nhân không có thứ hạnh phúc hay thành công một mình. Do đó, bàn hỏi nhau, chia sẻ với nhau, và cùng góp ý cho nhau là một trong những yếu tố giúp cho đời sống hài hòa, vui vẻ và hạnh phúc giữa hai vợ chồng.
Trường hợp của cặp vợ chồng trên cũng không ngoại lệ. Vậy trước khi nêu lên một vài ý kiến, chúng ta cũng cần tìm hiểu xem đâu là nguyên nhân, và làm thế nào để “người chồng rất thương yêu vợ và lo lắng cho gia đình,” lại “bực tức, nóng giận và bỏ đi không thèm nghe phân tích đúng hay sai” mỗi khi người vợ nêu lên những vấn đề.
NGUYÊN NHÂN
1- Cá tính của chồng:
Có thể cách hành xử của người chồng đến từ lối suy nghĩ của người có cá tính mạnh mẽ, cũng có thể là người có chút gia trưởng. Anh ta sợ sẽ mang tiếng mình dốt, mình kém, hoặc thiếu hiểu biết hơn vợ! Do tính tự ái và cái tôi quá lớn, anh coi mặt mũi là một vấn đề quan trọng, và vì vậy tránh né mọi ý kiến, đóng góp của người vợ.
2- Tính ghen tương của vợ:
Cũng có thể đấy chỉ là những quyết định, những việc làm nhỏ mọn cần làm mà người vợ vì ghen tương, vì muốn dành quyền kiểm soát nên đã cho đó là lớn lao rồi tự mình khó chịu với mình cũng như với chồng? Điều này dễ hiểu vì nó thuộc tâm lý phụ nữ luôn nhìn vấn đề cái gì cũng là quan trọng.
3- Bất đồng trong lối giải quyết:
Và cũng có thể là trước đây khi người chồng bàn với vợ chuyện gì thì người vợ cứ bàn rùn, bàn ra, ngăn cản, hoặc muốn chồng theo ý mình. Những ý kiến tiêu cực, thái độ bất hợp tác, thiếu thông cảm và chia sẻ là những lý do làm cho người chồng cảm thấy không được lắng nghe, ngoài ra còn gây thêm phiền phức.
GÓP Ý:
Sợ mất mặt hoặc mang tiếng thua kém vợ không phải là lý do để người chồng tự quyết những vấn đề trong gia đình. Tâm lý tự ty hoặc tự tôn này luôn là động lực chia rẽ và đưa đến những phản ứng bất hòa, mâu thuẫn. “Hai cái đầu bao giờ cũng hơn một cái đầu.” Do đó, việc bàn hỏi, chia sẻ là việc nên làm và cần làm. Trong tương quan hỗ tương, giả sử nếu những kết quả xảy ra không được như ý, ít nhất người chồng cũng không phải lãnh trách nhiệm một mình.
Ngoài ra tâm lý muốn kiểm soát, muốn trở thành người có tiếng nói trong gia đình cũng là một nguyên nhân. Vì ghen tương, vì muốn kiểm soát chồng nên mọi chuyện lớn nhỏ chồng làm người vợ đều muốn biết, muốn điều khiển theo ý mình. Điều này dẫn đến sự thiếu tôn trọng, thiếu tin tưởng chồng, và cũng không đủ tin tưởng mình. Do sống trong tâm lý ngờ vực, người vợ thường hay gây sự cãi vã, tranh chấp những chuyện dù nhỏ mọn với chồng.
Và sau cùng trong những tranh chấp, bất đồng ý kiến giữa vợ chồng đưa đến cả hai không có tiếng nói chung. Thay vì lắng nghe, góp ý lại la làng la xóm, nói năng lung tung gây mất hòa khí. Đó có thể là lý do: “Những lúc như vậy con hỏi tại sao anh không bàn với em, thì anh ấy nóng giận và bỏ đi không thèm nghe con phân tích đúng hay sai.” Người vợ trong hoàn cảnh này cần phải tự hỏi mình, là tại sao mỗi khi mình có ý muốn bàn, muốn trao đổi với chồng mà lại khiến chồng phải “nóng giận lên, bỏ đi và không muốn nghe phân tích đúng sai?”
“Nói ngọt nó lọt vào xương”, và “Lời nói không mất tiền mua, lựa lời mà nói cho vừa lòng nhau.” Kinh nghiệm cha ông đã dạy. Không lẽ gì một người vợ nói năng từ tốn, nhẹ nhàng, lựa lời, lựa lúc, và nhất là có thái độ tôn trọng mà lại bị chồng nóng giận bỏ đi?
Nếu vậy có thể nói tình trạng bất hòa, bất đồng của câu hỏi trên đến từ suy nghĩ không đồng nhất, và sự thiếu hiểu biết của hai người. Và trong trường hợp này, cái mà người vợ cần phải sửa, đó là: Biết lắng nghe, góp ý và khuyến khích chồng một cách khách quan, tích cực; nhất là biết tôn trọng ý kiến và quyền quyết định của chồng. “Sau lưng người đàn ông thành công, luôn có bóng dáng người đàn bà biết lắng nghe và chia sẻ”. Có được người chồng “rất thương yêu vợ và lo lắng cho gia đình”, mà lại không biết trân quí, sợ mất đi sẽ khó tìm.
Ca dao Việt Nam cũng có câu: “Thuận vợ thuận chồng tát Biển Đông cũng cạn”. Biển Đông là biển của nước ta mà bọn Trung Cộng đang tranh dành, xâm lấn. Nếu được thì các cặp vợ chồng thay vì tranh cãi, bất hòa hãy tìm cách sống thuận thảo, rủ nhau quyết tâm tát sạch để bọn chúng khỏi mang tàu, thuyền sang chiếm lấn và làm hại dân ta.
