Được sự cho phép của Linh mục Giuse Vũ Thái Hòa, giáo sư Phụng vụ và là tác giả cuốn “40 câu hỏi về Thánh lễ”, Ban Truyền Thông sẽ lần lượt đăng các câu hỏi và lời giải đáp cho những vấn đề mà nhiều người vẫn thường thắc mắc về Thánh lễ, nhằm giúp chúng ta hiểu hơn về những cử hành Phụng vụ mà chúng ta đã từng tham dự. Các câu hỏi và giải đáp này sẽ được đăng bằng ba ngôn ngữ: Tiếng Việt, English và Français để các bạn trẻ ở nước ngoài cũng có thể đọc hiểu được.
Người ta nói “vô tri bất mộ”. Am hiểu về Thánh lễ sẽ giúp chúng ta không chỉ “đi lễ” hoặc “xem lễ” mà còn tham gia vào các cử hành Phụng vụ cách tích cực, chủ động và linh hoạt hơn. Mong quý độc giả đón đọc và phổ biến rộng rãi cho nhiều người được biết, để kiến thức và niềm tin Công giáo được lan tỏa rộng rãi.
Xin cám ơn và xin Chúa chúc phúc lành cho quý vị!
TIẾNG VIỆT
28. Tại sao chủ tế bỏ một miếng bánh thánh nhỏ vào chén thánh?
Sau khi bẻ bánh thánh, ngay trước lúc rước lễ, linh mục bỏ một mẩu bánh thánh nhỏ vào trong chén thánh.
Sách lễ không giải thích nghi thức này, có lẽ do không thấy sự cần thiết hoặc do không chắc chắn về ý nghĩa của nó. Tuy nhiên, Giáo hội vẫn giữ lại nghi thức ấy vì muốn trung thành với truyền thống. Có hai cách giải thích:
1. Nghi thức này có thể liên quan đến thời gian đầu của Giáo hội. Các mẫu bánh thánh trong thánh lễ của Đức Giáo Hoàng được phân chia cho các cha xứ tại các nhà thờ nội thành Rôma. Những vị này không thể đến dự lễ Đức Giáo hoàng cử hành do phải dâng lễ cho giáo dân. Việc chia bánh thánh này muốn diễn tả sự hợp nhất của linh mục đoàn thành Rôma với vị giáo hoàng của mình.
2. Cũng có thể cho rằng đây là những bánh thánh được giữ lại để cho những người bệnh và những người hấp hối rước lễ. Người ta cần thay thế lại mỗi khi bánh thánh trở nên khô cứng, bằng cách nhúng vào rượu thánh cho mềm bớt để chịu lễ cho dễ dàng hơn.
Ngày nay, mặc dù chưa có giải thích chính thức nào, người ta thường nói đến ý nghĩa tượng trưng của bánh thánh và rượu thánh. Giới thiệu mình và máu, như Chúa Giêsu đã làm ở bữa Tiệc Ly, theo não trạng của người Do-thái, là gợi lên sự chết, vì sự sống (tượng trưng bởi máu) không ở trong xác thịt nữa. Do đó, hòa lẫn Mình Thánh và Máu Thánh trong chén thánh để diễn tả rằng Chúa Kitô hằng sống, đó là chuyện tự nhiên. Vả lại, khi nhìn bánh và rượu trên bàn thờ, chúng ta nghĩ ngay đến bữa ăn, dấu chỉ của sự sống.
Khi bỏ một mẩu bánh thánh nhỏ vào trong chén thánh, chủ tế đọc nhỏ: “Xin cho việc hòa Mình và Máu Đức Giêsu Kitô, Chúa chúng con, mà chúng con sắp lãnh nhận, đem lại cho chúng con sự sống muôn đời”.
ENGLISH
28. Why does the celebrant put a small piece of the host into the chalice?
After the breaking of the host, immediately before the communion, the priest puts a small piece of host into the chalice.
The missal does not explain this rite, perhaps because its necessity is not seen or its meaning is not clear enough. However, the Church still keeps such rite because it wants to be faithful with tradition. There are two explanations:
1. This rite may be connected with the initial stage of the Church. The hosts in a papal Mass were distributed to the parish priests in the churches in Rome. They could not attend the Mass celebrated by the Pope because they had to offer Mass for laymen. This division of hosts would express the communion of the presbyterium of Rome with its Pope.
2. It can also be thought that these hosts were retained in order for patients and the dying to receive. Whenever the host became dry and stiff, it had to be replaced by being dipped in the holy wine so that it could be softened and easier to be taken at communion.
Now, though no official explanation has been available, the symbolic meanings of the holy bread and holy wine are often mentioned. Introduction of the body and blood, as Jesus has done in the Last Supper, in the mindset of the Jews, invokes death, because life (presented by blood) does not lie in the body and flesh any more. Therefore, the mingling of the Holy Body and Blood in the chalice expresses that Christ lives forever, which is natural. Anyhow, when looking at the bread and wine on the altar, we think immediately of the meal, a sign of life.
When putting a small piece of host into the chalice, the celebrant says in a small voice: “May the mingling of the Body and Blood of our Lord Jesus Christ bring eternal life to us who receive it”.
FRANÇAIS
28. Pourquoi le prêtre met-il un petit morceau d’hostie dans le calice?
Après avoir rompu l’hostie consacrée, juste avant la communion, le prêtre laisse tomber un fragment de l’hostie dans le calice.
Le Missel ne donne pas l’explication de ce rite. Peut-être parce qu’on n’est pas sûr de sa signification. On l’a gardé cependant par fidélité à la tradition. Diverses interprétations ont été proposées. En voici deux:
1. On suppose qu’il s’agissait primitivement du morceau de pain consacré de la messe du Pape et qui était porté aux prêtres des églises de Rome. En effet, ceux-ci ne pouvaient assister à la messe papale en raison du service qu’ils assuraient auprès des fidèles. On manifestait ainsi l’unité du presbyterium (c’est-à-dire de l’ensemble des prêtres) de Rome avec le pape et aussi l’unité des communautés chrétiennes.
2. On peut aussi songer à des pains consacrés que l’on gardait pour la communion des mourants. Quand ces pains étaient devenus trop durs, on les changeait. Pour les consommer plus aisément, on les ramollissait en les trempant dans le vin consacré.
Bien qu’aucune explication ne s’impose, la plus probable est à rechercher dans le symbolisme des deux espèces. Présenter le corps et le sang, comme le Christ l’a fait à la Cène, c’est, dans la mentalité sémitique, évoquer la mort, puisque la vie (symbolisée par le sang) n’est plus dans la chair. Pour signifier qu’aujourd’hui le Seigneur est vivant, il est donc tout naturel de mêler le pain et le vin.
Quand le prêtre laisse tomber un fragment de l’hostie dans le calice, il dit à voix basse: “Que le Corps et le Sang de notre Jésus Christ, réunis dans cette coupe, nourrissent en nous la vie éternelle.”