Lm. Giuse Vũ Thái Hòa
Tin Mừng Chúa Giêsu Kitô theo Thánh Matthêu (5,13-16)
Khi ấy, Chúa Giêsu phán cùng các môn đệ rằng: “Các con là muối đất. Nếu muối đã lạt, người ta biết lấy gì mà ướp cho mặn lại? Muối đó không còn sử dụng vào việc chi nữa, chỉ còn ném ra ngoài cho người ta chà đạp lên nó.
“Các con là sự sáng thế gian. Một thành phố xây dựng trên núi, không thể che giấu được. Và người ta cũng không thắp đèn rồi để dưới đáy thùng, nhưng đặt nó trên giá đèn, hầu soi sáng cho mọi người trong nhà. Sự sáng của các con cũng phải chiếu giãi ra trước mặt thiên hạ, để họ xem thấy những việc lành của các con mà ngợi khen Cha các con trên trời”.
***
Trong nhiều thế kỷ và trong nhiều quốc gia trên thế giới, muối là một món hàng quý được dùng để trao đổi lấy các hiện vật khác. Ðối với một số nền văn minh, như của Afghanistan, muối tượng trưng cho tính hiếu khách. Khách đến nhà thường được tặng bánh mì và muối, biểu hiện sự tiếp đón nồng hậu.
Vào thời Chúa Giêsu, khi chưa khám phá ra phân bón, người ta trộn muối với phân để làm đất thêm phì nhiêu. Vì thế có thành ngữ “muối đất”. Khi chưa có tủ lạnh, muối còn được dùng để ướp cá, thịt và thức ăn để giữ được lâu.
“Các con là ánh sáng cho trần gian.” Hình ảnh này còn mạnh hơn hình ảnh muối đất. Mặt trời là một trong những hình ảnh đẹp nhất khi nói về Thiên Chúa là nguồn mọi sự sống. Theo thánh vịnh 26,1: “Chúa là nguồn ánh sáng và ơn cứu độ của tôi, tôi còn sợ người nào?” Chúa Giêsu đã nói: “Ta là ánh sáng thế gian” (Ga 8,12). Khi Chúa Giêsu nói: “Các con là ánh sáng cho trần gian”, không có nghĩa chúng ta là ánh sáng! Chỉ có Chúa là ánh sáng tỏa lan đến mọi người và mọi nơi. Nhưng Chúa muốn chúng ta trở nên như tấm gương phản chiếu ánh sáng của Người. Chúa Giêsu nói: “Ánh sáng của anh em phải chiếu giãi trước mặt thiên hạ, để họ thấy những công việc tốt đẹp anh em làm, mà tôn vinh Cha của anh em, Ðấng ngự trên trời.” Ðối với người Kitô hữu, làm “muối cho đời và ánh sáng cho trần gian” là một vinh dự lớn lao, đồng thời là một trách nhiệm nặng nề!
Khi có dịp băng qua đường, nếu để ý kỹ, chúng ta sẽ thấy một hiện tượng khá ngộ nghĩnh: nếu một khách bộ hành nào đó băng qua đường, khi thấy các xe hơi còn ở xa, mặc dù đèn vẫn còn đỏ, những người ở sau cũng sẽ đi theo! Những người này có thể không thấy đèn đỏ, nhưng cứ theo gương của người đi trước. Ðối với họ, dấu hiệu để băng qua đường không phải là đèn xanh, mà là gương của người khác.
Trong đời sống thường nhật cũng thế, nhiều lúc chúng ta cũng bắt chước những người khác và muốn làm như mọi người! Ðó cũng là điều khá tự nhiên. Cũng thế, dù muốn hay không, lời nói và hành động của chúng ta cũng ảnh hưởng ít nhiều đến người khác.
Ðối với môn đệ của Chúa Kitô, vai trò chứng nhân cần phải hiển nhiên hơn. Ðời sống của Kitô hữu phải là gương sáng cho mọi người chung quanh. Chúa Giêsu không nói: các con hãy cố gắng làm muối đất và trở nên ánh sáng cho trần gian, nhưng là: các con là muối đất và là ánh sáng bởi vì các con là môn đệ của ta. Như vậy, “là muối”, “là ánh sáng” chính là thuộc tính của người môn đệ Chúa. Sau khi lãnh nhận bí tích Thánh tẩy, người tân tòng nhận nến sáng, thắp từ cây nến phục sinh, và nghe vị linh mục mời gọi: “Anh (chị) đã trở nên ánh sáng Chúa Kitô, anh (chị) hãy luôn sống như con cái sự sáng.”
Làm thế nào để muối thêm đậm đà và ngọn đèn luôn tỏa sáng? Tiên tri Isaia, trong bài đọc I, có cho chúng ta một phương cách hữu hiệu, đó là sống bác ái: chia cơm sẻ bánh cho người nghèo đói, tiếp đón những kẻ bất hạnh vô gia cư, cho quần áo những người không đủ mặc… Khi ấy, “ánh sáng ngươi sẽ chiếu tỏa trong bóng tối, và tối tăm của ngươi chẳng khác nào chính ngọ.”
Có lẽ nhiều người sẽ băn khoăn: làm sao mình có khả năng và xứng đáng làm muối đất và ánh sáng cho mọi người? Nắm muối gồm những hạt muối nhỏ gom lại; ngọn đèn sáng được nhờ những giọt dầu hòa quyện. Những hạt muối nhỏ đó, những giọt dầu đó chính là những việc làm nhỏ bé mà chúng ta làm trong đời sống hằng ngày, như trao tặng một nụ cười, nói một lời nhã nhặn, lịch thiệp, làm những cử chỉ bác ái, khiêm nhường, kiên nhẫn, biết lắng nghe, tha thứ, biết nghĩ đến người khác, v.v…
“Các con là muối cho đời, là ánh sáng cho trần gian.” Ðây không phải là lời xác nhận sự ưu thế của các Kitô hữu, nhưng là một sứ mạng truyền giáo: qua đời sống của mình, qua lời nói và hành động, người Kitô hữu mang lại hương vị cuộc đời cho mọi người, đem ánh sáng hy vọng cho những ai đang lần mò trong đêm tối tuyệt vọng, đồng hành và dẫn đưa họ đến với Chúa là Chân lý, là nguồn Hạnh phúc và Bình an đích thật.