Lm. Giuse Vũ Thái Hòa
Tin Mừng Chúa Giêsu Kitô theo Thánh Matthêu (1,18-24)
Chúa Kitô giáng sinh trong hoàn cảnh sau đây: Mẹ Người là Maria đính hôn với Giuse, trước khi về chung sống với nhau, đã thụ thai bởi phép Chúa Thánh Thần. Giuse, bạn của bà, là người công chính, không muốn tố cáo bà, định tâm lìa bỏ bà cách kín đáo.
Nhưng đang khi định tâm như vậy thì thiên thần Chúa hiện đến cùng ông trong giấc mơ và bảo: “Hỡi Giuse, con vua Ðavít, đừng ngại nhận Maria về nhà làm bạn mình, vì Maria mang thai là bởi phép Chúa Thánh Thần: bà sẽ hạ sinh một con trai mà ông sẽ đặt tên là Giêsu: vì chính Người sẽ cứu dân mình khỏi tội”.
Tất cả sự kiện này đã được thực hiện để làm trọn lời Chúa dùng miệng Tiên tri phán xưa rằng: “Này đây một trinh nữ sẽ mang thai và hạ sinh một con trai, người ta sẽ gọi tên con trẻ là Emmanuel, nghĩa là Thiên-Chúa-ở-cùng-chúng-ta”.
Khi tỉnh dậy, Giuse đã thực hiện như lời thiên thần Chúa truyền: ông tiếp nhận bạn mình, nhưng không ăn ở với nhau cho đến khi Maria sinh con trai đầu lòng, thì Giuse đặt tên con trẻ là Giêsu.
***
Hôm nay là Chúa nhật cuối cùng của Mùa Vọng, giai đoạn cuối cùng trước đại lễ Giáng Sinh.
Sau khi nói về Gioan Tẩy Giả (trong Chúa nhật II và III Mùa Vọng), Tin Mừng hôm nay nói về thánh Giuse, một người kín đáo, không gây ồn ào… Chính Giuse, cùng với Maria, đã thấy Giêsu sinh ra và lớn lên; chính Giuse đã dạy Giêsu tập đi, tập nói, đọc Kinh Thánh, cầu nguyện. Chính Giuse cũng đã tháp tùng Maria mỗi ngày sa-bát đến hội đường Nazareth và nhiều lần đi hành hương tại đền thờ Giê-ru-sa-lem… và tất cả điều này trong khoảng ba mươi năm! Dù gần gũi và đồng hành với Giêsu hằng ngày trong khoảng thời gian dài, các sách Tin Mừng lại chỉ có vài câu ngắn gọn nói về Giuse! Giuse không bao giờ nói một lời nào cả. Nhưng dù không nói gì, Giuse lại hành động.
Chúng ta không biết gì nhiều về thánh Giuse. Qua những hình tượng, chúng ta thường hình dung một ông già râu rậm tốt bụng với vầng hào quang, một tay bế Chúa Giêsu, một tay cầm nhánh hoa huệ. Một Giuse dịu dàng và hiền từ.
Qua bài Tin Mừng hôm nay, chúng ta có thể rút ra ba bài học:
Thánh sử Mát-thêu kể rằng thánh ông Giuse “là người công chính”. Trong ngôn ngữ Kinh Thánh, người công chính là người điều chỉnh ý mình theo ý Chúa, nghĩa là tin tưởng vào Người bất chấp đau khổ và thử thách.
Do đó, bài học đầu tiên cho mỗi chúng ta hôm nay: như Giuse, hãy sống công chính, không lừa dối ai, cũng không lừa dối Chúa; hãy đấu tranh cho công lý, biết yêu thương với sự dịu dàng, cố gắng trung thành với Chúa, tin tưởng nơi Người dù sẽ xảy ra bất cứ điều gì cho chúng ta.
Thánh sử Mát-thêu kể tiếp rằng sứ mệnh của thánh Giuse là đặt tên Giêsu cho con trẻ. Giêsu nghĩa là “Thiên Chúa cứu độ”. Mát-thêu không quên lời Chúa phán qua miệng ngôn sứ I-sai-a: “Này đây, Trinh Nữ sẽ thụ thai và sinh hạ một con trai, người ta sẽ gọi tên con trẻ là Em-ma-nu-en, nghĩa là ‘Thiên-Chúa-ở-cùng-chúng-ta.’”
Bài học thứ hai cho chúng ta hôm nay: với Giuse, hãy gọi tên Đấng sẽ hạ sinh tại Bê-lem là Giêsu, “Thiên Chúa cứu độ”. Nhưng để nói ra tên này trong sự thật, chúng ta hãy nhận thức tội lỗi của chúng ta, và nhận thức rằng Chúa Giêsu có thể cứu chúng ta. Chúng ta có nghe và đáp lại lời kêu gọi hòa giải với Thiên Chúa và với những người khác qua bí tích hòa giải không? Mỗi chúng ta phải sống trong sự thật trước Hài Nhi nơi máng cỏ!
Trong các đoạn Tin Mừng của Mùa Vọng, Chúa truyền tin hai lần: Truyền tin thứ nhất cho Đức Maria. Qua sứ thần Gáp-ri-en, Chúa hỏi Đức Maria có chấp nhận làm Mẹ Thiên Chúa không.
Truyền tin thứ hai cho cho ông Giuse, trước sự ngạc nhiên và sự không thấu hiểu của ông về những gì đang xảy ra. Chúa gọi và mời gọi ông tham gia vào biến cố vĩ đại là việc Thiên Chúa xuống trần gian qua sự ra đời của Chúa Giêsu: “Này ông Giuse, là con cháu Đavít, đừng ngại đón bà Maria vợ ông về, vì người con bà cưu mang là do quyền năng Chúa Thánh Thần. Bà sẽ sinh con trai và ông phải đặt tên cho con trẻ là Giêsu, vì chính Người sẽ cứu dân Người khỏi tội lỗi của họ.”
Sau khi được sứ thần Chúa hiện đến báo mộng, ông Giuse lập tức hành động. Ông đáp lại lời kêu gọi của Chúa bằng cách nhận nuôi Giêsu. Qua việc “xin vâng” với chương trình cứu độ của Chúa, ông Giuse sẽ đóng vai trò quan trọng cuộc đời của Chúa Giêsu.
Và đây là bài học thứ ba cho chúng ta: Thiên Chúa luôn tôn trọng con người. Người không bao giờ áp đặt. Người luôn luôn đối thoại và mời gọi con người tham gia vào việc cứu độ nhân loại và luôn để con người tự do đáp lại lời mời gọi của Người.
Như trong thời đại của Mẹ Maria và thánh Giuse, ngày hôm nay, Thiên Chúa tiếp tục trao đổi và mời gọi chúng ta thành nhân chứng có khả năng đón nhận Vương quốc của Người. Chính qua những sáng kiến cụ thể mà chúng ta có thể là dấu chỉ sự hiện diện của Thiên Chúa.
Chỉ còn vài ngày nữa là đến đại lễ Giáng Sinh, trên thế giới vẫn còn chiến tranh, xung đột lớn ở một số quốc gia, chúng ta có thể tự hỏi: Tôi có khả năng xây dựng hòa bình giữa cộng đoàn, trong giáo xứ của tôi hay không?
Mỗi người chúng ta hãy cố gắng gieo hòa bình trong môi trường chúng ta đang sống bằng cử chỉ, lời nói… ít nhất là bằng nụ cười thân thiện. Như thế, vào ngày lễ Giáng Sinh, chúng ta thực sự có thể sống và cử hành đại lễ này trong hòa bình và niềm vui mà Hài Nhi Giêsu mang đến cho chúng ta. Amen.
