Sr. Maria Vũ Hường, OP
Sống ơn gọi nữ tu Đa Minh theo Linh đạo “Nói với Chúa và nói về Chúa”, chúng ta được mời gọi bước theo chân Cha Thánh Tổ phụ trở thành “người lữ khách phong trần bình an bước đi, với “hành trang vào đời là tập Kinh Thánh”[1]. Phong thái của người con cha Thánh Đa Minh sẽ thể hiện đậm chất Tin Mừng khi sống đúng di ngôn: “Các con hãy có đức ái, giữ lòng khiêm tốn và tự nguyện sống nghèo”.
Là tu sĩ giảng thuyết của thế kỷ XXI, chúng ta hãy lắng nghe lời mời gọi của vị Cha chung – Đức Giáo hoàng Phanxicô: “Việc loan báo Tin Mừng được thực hiện trong khiêm nhường, và cần vượt qua cám dỗ của niềm tự hào kiêu hãnh.” Và Ngài giải thích: “Bởi vì chúng ta mang trong mình và ra đi loan báo sự khiêm nhường và thứ vinh quang rất khiêm nhường”[2]. Đức Thánh Cha khẳng định rằng: “Nếu chúng ta chiều theo cơn cám dỗ của sự tự hào kiêu hãnh, thì lời rao giảng mất đi sức mạnh của Tin Mừng”[3]. Loan báo Tin Mừng bằng đời sống khiêm hạ là một cách truyền giáo hiệu quả ; bởi khiêm nhường không chỉ làm cho đời sống thánh hiến trọn vẹn ý nghĩa, mà còn là lời chứng hùng hồn về tình yêu Thiên Chúa, và là lời loan báo Tin Mừng sống động cho thế giới. Trở về với cội nguồn lịch sử cứu độ để chiêm ngắm những gương mẫu sống khiêm nhường siêu việt, và xin ơn thánh trợ giúp chúng ta biết tự huấn luyện bản thân trở nên những chứng tá Tin Mừng khiêm hạ.
1. Gương khiêm nhường của Đức Giêsu Kitô
Đức Giêsu Kitô
vốn dĩ là Thiên Chúa
mà không nghĩ phải nhất quyết duy trì
địa vị ngang hàng với Thiên Chúa,
nhưng đã hoàn toàn trút bỏ vinh quang
mặc lấy thân nô lệ,
trở nên giống phàm nhân
sống như người trần thế.
Người lại còn hạ mình,
vâng lời cho đến nỗi bằng lòng chịu chết,
chết trên cây thập tự. (Pl 2,6-8)
Đoạn thư nổi tiếng trên của Thánh Phaolô đã làm sáng lên những đặc nét khiêm nhường của Đức Giêsu được thể hiện trong Mầu nhiệm Nhập thể, qua cuộc sống ẩn dật nơi làng quê Nazaret; sự khiêm nhường của Ngài in dấu trên những bước chân rảo khắp đất nước Israel, chất chứa trong lời giảng dạy và hành động của Ngài, đặc biệt là trong biến cố Vượt Qua.
Trước hết, chúng ta hãy chiêm ngắm một vị Thiên Chúa đã hoàn toàn trút bỏ vinh quang. Con Thiên Chúa đã tự nguyện từ bỏ vinh quang Thiên quốc, để mặc lấy thân phận con người. Trở nên giống phàm nhân, sống một cuộc đời bần hàn qua việc Ngài đã chọn một máng cỏ đơn sơ tại Bêlem làm nơi chào đời, đi vào cuộc sống bằng nghề thợ mộc giản dị tại làng quê hẻo lánh, chia sẻ cuộc sống lao động vất vả thường nhật với người nghèo. Quả thật, Ngài đã sống như người trần thế, trút bỏ tất cả những vinh quang của một Ngôi vị Thiên Chúa vốn đã thuộc về Ngài, nhận vào mình tất cả tội lỗi và sự chết của mọi con người trong gia đình nhân loại, từ tạo thiên lập địa cho đến tận thế mà đưa lên cây thập giá. Chấp nhận sỉ nhục và khổ đau vì yêu thương, để rồi phút cuối của cuộc đời, Ngài gục đầu xuống trên thập giá mà trút hơi thở cuối cùng, trao ban Thần Khí cho con cái loài người.
Chọn lựa sống khiêm hạ của Đức Giêsu đã làm đảo lộn mọi giá trị trần thế của xã hội loài người, Thánh Phaolô đã chiêm nghiệm điều này và xác tín trong đoạn thư 1Cr 1,27-28: “Những gì thế gian cho là điên dại, thì Thiên Chúa đã chọn để hạ nhục những kẻ khôn ngoan, và những gì thế gian cho là yếu kém, thì Thiên Chúa đã chọn để hạ nhục những kẻ hùng mạnh; những gì thế gian cho là hèn mạt không đáng kể, là không có, thì Thiên Chúa đã chọn để hủy diệt những gì hiện có”. Cuộc sống khiêm hạ của Đức Giêsu thúc đẩy người tu sĩ Đa Minh hãy lên đường tung gieo Lời khắp muôn nơi, làm cho Lời lan toả và thẩm thấu đến từng tâm hồn; để những ai mở lòng đón nhận Lời, sẽ được biến đổi trở nên những Kitô hữu sống đúng theo giá trị Tin Mừng.
2. Gương khiêm nhường của Đức Maria
Lời kinh Magnificat còn vang vọng qua muôn ngàn thế hệ: “…Phận nữ tỳ hèn mọn, Người đoái thương nhìn tới; từ nay, hết mọi đời sẽ khen tôi diễm phúc…”
Đời sống khiêm hạ của Đức Maria là một mẫu gương sáng ngời về niềm tin tuyệt đối và sự phó thác hoàn toàn cuộc đời mình cho chương trình cứu độ của Thiên Chúa. Đọc lại biến cố Truyền Tin: khi được Thiên Thần Gabriel báo cho biết ý định của Thiên Chúa là chọn Mẹ làm Mẹ Đấng Cứu Thế, Đức Maria đã khiêm hạ đón nhận sự chọn lựa này của Thiên Chúa, Người không thắc mắc, vặn hỏi điều gì mà chỉ khiêm tốn thưa lời xin vâng. “Này tôi là nữ tỳ của Chúa, xin Chúa cứ làm cho tôi như lời sứ thần truyền” (Lc 1,38). Lời đáp này thể hiện một thái độ sẵn sàng chấp nhận sứ mạng lớn lao mà Thiên Chúa giao phó. Từ đây, Mẹ âm thầm thi hành sứ vụ cùng sự bảo bọc của Thánh Giuse. Mẹ chăm sóc Chúa Giêsu trong suốt thời thơ ấu; đến khi trưởng thành, Mẹ luôn cùng đồng hành trên mọi nẻo đường của Đấng Cứu Thế. Mẹ đã lặng lẽ chứng kiến cuộc khổ nạn và cái chết của con mình trên thập giá cho đến khi mọi sự hoàn tất, ôm xác con và phó dâng cho Thiên Chúa. Hành trình đức tin của Đức Maria mời gọi mỗi người Kitô hữu hãy bước đi trên con đường khiêm nhường để tìm thấy niềm vui và bình an đích thực trong cuộc sống hàng ngày.
3. Gương khiêm nhường của Cha Thánh Đa Minh
Thánh Đa Minh nổi tiếng với lối sống giản dị. Ngài sinh ra trong một gia tộc quyền quí, nhưng Ngài không theo đuổi danh vọng hay quyền lực, mà chọn sống một cuộc đời hành khất khổ hạnh, dấn thân cho sứ vụ giảng thuyết, đem Tin Mừng và lòng trắc ẩn đến với người nghèo, với những mảnh đời bất hạnh. Ngài xác tín rằng đời sống khiêm nhường là cách hiệu quả nhất để làm chứng cho Tin Mừng. Ngài chinh phục các tâm hồn bằng sự khiêm tốn và lòng nhân hậu. Để có thể trở thành tu sĩ giảng thuyết khiêm cung, hiền hậu và nhân từ, Thánh Đa Minh phải có đời sống cầu nguyện liên lỉ, đi vào tương quan mật thiết với Đức Kitô, kín múc sức mạnh thần linh từ nguồn mạch ân sủng Thánh Thần, từ đó ngài lan toả tình yêu thương cho những người và những nơi ngài đến. Sau những hành trình gieo mầm tin yêu của sứ vụ giảng thuyết, Cha Đa Minh trở về với cộng đoàn như một người anh em hiền hoà, khiêm tốn, dễ mến. Ngài luôn khao khát và hết lòng kiến tạo sự hiệp thông huynh đệ trong cộng đoàn. Ngài mong ước khi chết được chôn cất dưới chân anh em.
Kết: Chọn lựa sống ơn gọi thánh hiến, người tu sĩ phải trở nên đồng hình đồng dạng với Đức Kitô là Đấng đã mời gọi chúng ta:“Hãy học với tôi, vì tôi có lòng hiền hậu và khiêm nhường” (x. Mt 11,29). Bài học của Đức Giêsu phải là “châm ngôn sống” cho người môn đệ trong hành trình sống ơn gọi và thi hành sứ vụ. Gương sống khiêm nhường của Đức Giêsu, của Mẹ Maria và Thánh tổ phụ Đa Minh là ánh sáng soi đường cho người nữ tu Dòng giảng thuyết biết định hướng và chọn lựa đúng lối sống của người loan báo Tin Mừng cứu độ cho muôn dân: khiêm tốn, hiền hoà, lan tỏa niềm vui và sự bình an cho tất cả mọi người, mọi nơi mình được sai đến. Loan báo Tin Mừng bằng chứng tá khiêm hạ là căn tính và sứ mạng của người môn đệ Đức Kitô, người môn đệ thấm nhuần lời giáo huấn và tinh thần sống của Thầy, thực hành tốt lệnh truyền của Thầy: “Ra đi làm cho muôn dân trở thành môn đệ” (Mt 28,19).
[1] x. Bài hát “Thánh Đa Minh và chiếc bị” – Lm Phạm Quang
[2] Bài chia sẻ của ĐTC Phanxicô trong thánh lễ sáng thứ Ba, ngày 25/4/2017 tại nhà nguyện Marta
[3] Sđd.
