Chuyển ngữ: Sr. Maria Trần Thị Ngọc Hương
Theo Word Among Us
Một Trái Tim như Trái Tim của Chúa Giêsu
Tan Nát nhưng Không Thất Vọng
Mở đầu bộ phim Cuộc Sống Tuyệt Vời, hai thiên thần thảo luận về tình trạng của một người đàn ông trên trần gian đang phải chiến đấu. George Baily đã trải qua những thất vọng ghê gớm, sụp đổ tài chánh và chiến tranh, những ước mơ của anh đã bị tan vỡ.
Khi chúng ta gặp anh ấy, anh ấy vừa mới xong. Anh ấy nghĩ, mọi sự đã kết thúc với mình và anh ấy đang suy nghĩ đến việc kết liễu đời mình. Hai thiên thần, Joseph và Franklin, gọi một thiên thần khác là Clarence và nói với vị ấy rằng: “Chúng tôi sẽ cử anh xuống với George Baily. George đang gặp rắc rối lớn: “Ồ, anh ấy bị ốm sao?” Franklin trả lời: “Không, còn tệ hơn nữa, anh ấy đang thất vọng”.
Hãy suy nghĩ về điều đó. Anh ấy bị bệnh sao? Anh ấy sắp chết sao? “Không, còn tệ hơn nữa, anh ấy đang chán nản thất vọng”. Hãy ở nơi mà bạn nghĩ bạn vừa mới xong, nơi bạn nghĩ là mọi sự đã hết, nơi còn tệ hơn là đối diện với bệnh tật hay cái chết. Từ “courage (can đảm)” đến từ từ gốc tiếng La tinh cor, nghĩa là “heart (trái tim). Nản lòng, thất vọng nghĩa là mất hết can đảm. Không còn gì nữa.
Khoảnh khắc tồi tệ nhất của George Bailey không phải là khi anh ấy bị mất cha hay khi anh ấy hầu như mất hết khoản vay xây nhà. Khoảnh khắc tồi tệ nhất là khoảnh khắc anh ấy thất vọng. Bạn đã từng ở đó, trong tình huống đó, suy nghĩ, mọi sự đã kết thúc rồi; mọi sự xong rồi; tôi có thể làm gì với điều này? Tôi có thể đi đâu từ đây?
Một Thiên Chúa Khóc và Đợi Chờ. Tôi nghĩ sự chết là điều có thể làm tan vỡ trái tim chúng ta hơn bất cứ điều gì khác. Sự chết hủy hoại chúng ta. Sự chết hủy hoại cả Chúa Giêsu. Khi chọn trở nên một người trong chúng ta, Thiên Chúa toàn năng, bất biến đã cho phép cái chết hủy hoại Người. Và không chỉ cái chết của chính Người. Trong câu chuyện về Ladarô, Chúa Giêsu đã cho phép cái chết của người bạn làm tan nát trái tim Người. Chính là một trong những câu ngắn nhất trong Kinh Thánh:“Đức Giêsu đã khóc” (Ga 11,35). Mặc dù Người biết rằng trong hai phút nữa, Người sẽ làm cho người thanh niên này chỗi dậy từ cõi chết, Chúa Giêsu đã để trái tim Người tan nát trước sự chứng kiến của những trái tim tan nát khác.
Chúa Giêsu đã khóc, nhưng Người cũng đã chờ đợi. Đây là lời khó hơn đối với chúng ta. Trình thuật của Gioan đã nói rất rõ rằng khi Chúa Giêsu nghe tin Ladarô bị ốm, Người đã chờ đợi. Làm cách nào chúng ta có thể hài hòa điều đó? Nếu Thiên Chúa khóc về cái chết và để cho trái tim mình tan vỡ với trái tim chúng ta, chúng ta làm gì với việc Người đã chờ để hành động? Lạy Chúa Giêsu, tại sao Chúa không hành động? Tại sao Chúa không bày tỏ? Tại sao Chúa chờ đợi? Đây là lời kêu gào của Mátta và Maria cũng như nhiều người trong chúng ta.
Nếu, Thì? Tôi nghĩ rằng Gioan, tác giả của Tin Mừng, đang cố gắng dạy chúng ta một điều quan trọng về việc chờ đợi này của Thiên Chúa, một điều mà ngài biết sẽ khó khăn với chúng ta. Vì thế, ngài cho thấy rõ ràng rằng mọi sự Chúa Giêsu thực hiện trong câu chuyện này đều xuất phát từ tình yêu cao cả. Không dưới ba lần ngài đã nhấn mạnh đến tình yêu của Chúa Giêsu dành cho Ladarô, Mátta và Maria (x. Ga 11,3; 5,36). Quan điểm của Gioan thách đố chúng ta để lại phía sau mối tương quan có điều kiện với Thiên Chúa. Những mối tương quan có điều kiện dựa trên “nếu-thì”. “Thưa Thầy, nếu có Thầy ở đây, thì em con đã không chết” (Ga 11,21.32).
Trong một thế giới rạn nứt, chúng ta quen với các mối tương quan có điều kiện. Với lựa chọn đầu tiên đó đã làm tan nát thế giới, Giáo Lý (Hội Thánh Công Giáo) khẳng định: sự tin tưởng đã chết trong lòng con người (GLHTCG số 397). Trong một thế giới mà sự chết là có thật, đau khổ và bệnh tật thì tràn lan và các mối tương quan có thể bị phá huỷ, điều tệ hại nhất là lòng tin có thể bị phá huỷ. Chúng ta trở nên chán nản, mất niềm tin. Vì thế, chúng ta đặt định các mối tương quan có điều kiện với nhau. Chúng ta đặt định các mối tương quan có điều kiện với Thiên Chúa. Nếu Chúa yêu con, thì Chúa sẽ làm điều này cho con.
Bên dưới sự phàn nàn của Mátta và Maria, chúng ta có thể nghe một tiếng kêu sâu sắc hơn: “Thưa Thầy, nếu có Thầy ở đây, em con đã không chết”. Bạn có nhận ra chính mình đã từng nghĩ hay cầu nguyện như thế này không? “Lạy Chúa, nếu Ngài thực sự yêu con, thì Ngài sẽ làm điều này”. “Nếu Ngài yêu họ, thì Ngài sẽ làm điều đó”. Nếu – thì.
Sau khi sự tin tưởng đã chết trong lòng Adam và Evà, phần còn lại của Kinh Thánh bàn về việc Thiên Chúa nói với chúng ta: “Con có thể thực sự tin tưởng Ta. Ngay cả khi mọi thứ không còn, ngay cả khi lòng con tan nát, đừng nản lòng. Ngay cả khi Ta đang chờ đợi, ngay cả khi Ta không thể hiện, ngay cả khi Ta không ban cho con điều con cầu xin, đừng nản lòng”.
Các Phép Lạ và Các Vị Tử Đạo. Một trong những câu truyện yêu thích của tôi trong Kinh Thánh về việc không nản lòng là từ Cuốn Sách Đanien. Cuốn sách được viết trong thời kỳ Babylon cai trị dân Chúa. Vua Nabucôđônôsô đã xâm chiếm hai bộ tộc miền nam và phá hủy thành phố thủ đô Giêrusalem. Ông đã dựng lên một tượng bằng vàng, rồi ra sắc chỉ là bất cứ khi nào có hiệu lệnh, mọi người phải dừng lại và quỳ gối thờ lạy bức tượng.
Ngay sau khi sắc chỉ này được ban hành, Nabucôđônôsô đã nhận được tin từ các viên chức của mình rằng có ba thanh niên người Do Thái tên Sátrác, Mêsác và Avết Nơgô, từ chối tuân lệnh này. Ông nổi cơn thịnh nộ và truyền đưa ba người đó tới, cho họ thêm một cơ hội nữa để tuân theo: “Bây giờ, nếu các ngươi sẵn sàng sấp mình thờ lạy pho tượng ta đã làm, thì mọi sự sẽ ổn; nếu không, thì tức khắc các ngươi sẽ bị ném vào lò lửa đang cháy phừng phực; và liệu có Thiên Chúa nào cứu được các ngươi khỏi tay ta chăng?” (Đn 3,15).
Sátrác, Mêsác và Avết Nơgô đứng dậy và cho câu trả lời hay nhất tôi chưa từng nghe. Đó là một câu trả lời âm vang khắp lịch sử đối với bất cứ ai từng gặp nguy hiểm vì có một lòng tin tưởng có điều kiện, một mối tương quan có điều kiện, một trái tim có điều kiện. Họ đã nói với nhà vua rằng:
“Chúng tôi không cần trả lời ngài về chuyện này. Nếu Thiên Chúa chúng tôi thờ có sức cứu chúng tôi thì tâu đức vua, Người sẽ cứu chúng tôi khỏi lò lửa đang cháy phừng phực và khỏi tay ngài. Còn nếu Người không cứu, thì xin đức vua biết cho rằng chúng tôi cũng không phụng sự các thần của ngài, và cũng không thờ lạy pho tượng vàng mà ngài đã dựng đâu!” (Đn 3,16-18).
Đó chính là lời tuyên bố về lòng tin tưởng vô điều kiện. Đó không phải là “nếu Người cứu chúng tôi, thì chúng tôi thuộc về Người”. Tuyệt đối không có nếu, thì. Đúng hơn là “Nếu Người cứu chúng tôi, thì chúng tôi thuộc về Người; nếu Người không cứu chúng tôi, thì chúng tôi (vẫn) thuộc về Người”.
Nhà vua đã ném ba người đó vào lò lửa mà họ vẫn sống. Thực vậy, bốn người được nhìn thấy trong lò lửa và người thứ tư trông giống “như con của Thiên Chúa” (Đn 3,92). Chúng ta giải thích rằng Chúa Kitô đã ở cùng với những người đó trong lò lửa. Chúa Kitô đã giải thoát họ khỏi sự chết.
Sátrác, Mêsác và Avết Nơgô đã không có một đức tin có điều kiện. Tại sao? Họ đã có trái tim giống trái tim của Chúa Giêsu. Chúng ta thấy trái tim của Chúa Giêsu trong Vườn Giêtsimani, khi Người cầu nguyện cùng một điều: “Lạy Cha, xin cất chén này xa con; đó là điều con muốn. Xin ban cho con điều này. Nhưng, nếu Cha không muốn, thì xin cho ý Cha được thể hiện” (x. Mt 26,39). Sátrác, Mêsác và Avết Nơgô đã được giải thoát; họ đã nhận được phép lạ. Nhưng vấn đề không phải là phép lạ. Vấn đề là có một trái tim giống trái tim của Chúa Giêsu.
Chúng ta không phải lúc nào cũng nhận được phép lạ. Stêphanô, một trong các vị phó tế đầu tiên, đã là vị tử đạo đầu tiên cho Chúa Kitô (x. Cv 7). Stêphanô đã được Thiên Chúa xức dầu như là một vị giảng thuyết quyền năng. Khi ngài giảng dạy cho những người giết Chúa Giêsu, họ đã không muốn nghe, vì thế họ “bịt tai lại” (Cv 7,57), xông vào Stêphanô, kéo ông ra khỏi thành và ném đá ông cho đến chết.
Stêphanô, giống như Sátrác, Mêsác và Avết Nơgô, có một trái tim giống như trái tim của Chúa Giêsu. Tất cả bốn người, đều đơn giản không có điều kiện gì. “Nếu Ngài cứu con, tuyệt vời. Nếu Ngài không cứu con, con vẫn yêu Ngài”.
Trong gia đình Kitô hữu của chúng ta, trong câu chuyện của chúng ta, chúng ta vẫn có những phép lạ – nhưng chúng ta cũng có những vị tử đạo. Đôi khi chúng ta nhận được phép lạ; đôi khi chúng ta bị tử đạo. Đôi khi chúng ta được giải thoát; đôi khi chúng ta nhận được án tử. Điểm chung xuyên suốt là gì?
Hiển nhiên, chúng ta muốn phép lạ. Chúng ta có thể ghen với những người như Ladarô, Maria và Mátta. “Cái kiểu gì thế? Làm thế nào họ đã nhận được phép lạ?” Có lẽ bạn biết những người nhận được phép lạ; họ đã được cứu độ và họ đã được chữa lành. Giả định của chúng ta có thể là tình yêu luôn luôn có nghĩa là được đòi hỏi cho sự tan vỡ, rằng tình yêu luôn luôn được đòi hỏi cho một trái tim tan vỡ. Nhưng có lẽ quan điểm của Thiên Chúa là có điều gì đó tệ hơn cả sự chết và tệ hơn cả một trái tim tan vỡ. Có lẽ đánh mất lòng tin còn tệ hơn một trái tim tan vỡ. Tôi nghĩ rằng đôi khi Chúa Giêsu cho phép chúng ta có một trái tim tan vỡ, đau khổ để bảo vệ chúng ta khỏi bị mất lòng tin.
Khi Stêphanô sắp chết, anh đã kêu lên cùng những lời mà Chúa Giêsu đã kêu lên từ thập giá: “Lạy Cha, xin tha cho họ” (x. Cv 7,60). Tại sao? Bởi vì trong khi anh đang bị giết, trái tim anh – giống như trái tim của Chúa Giêsu – đang bị tan vỡ. Trái tim ấy bị tan vỡ không phải vì cái chết của anh nhưng bởi vì sự cứng lòng của những kẻ giết anh.
Đó là điều điên rồ về việc trở thành một Kitô hữu: giống như trái tim của Chúa Giêsu, trái tim của chúng ta có thể bị tan vỡ mà không bị mất. Chúng ta có thể thuộc về Chúa mà không có một mối tương quan có điều kiện. Với ân sủng của Chúa đang hoạt động nơi chúng ta, chúng ta có thể thưa (với Chúa): “Bất cứ điều gì mạc khải Chúa nhất trong thế giời này, hãy để nó được thực hiện. Dù đó là phép lạ hay sự tử đạo, sự giải thoát hay sự chết, điều đó không quan trọng. Không có điều kiện. Con muốn có một trái tim giống như trái tim của Chúa – tan vỡ nhưng không lạc mất”.
Xin Ban cho Con một Trái Tim giống như Trái Tim của Chúa. Làm cách nào bạn đạt đến nơi mà bạn nói: “Lạy Chúa Giêsu, con biết Chúa yêu con, vì thế con có thể xin Chúa bất cứ điều gì; và … con có thể thưa vâng với bất cứ điều gì Chúa ban cho con?” Làm cách nào bạn đạt đến nơi mà bạn có thể thưa: “Lạy Chúa, trái tim con đang tan vỡ, nhưng con sẽ không để mất trái tim, không để mất lòng tin?”. “Lạy Chúa, con nhận ra chính mình đang ở trong trái tim tan vỡ của Chúa và con không bị hủy diệt, không bị bỏ rơi?” Câu trả lời đơn giản và khó khăn. Mỗi ngày bạn đều đến nhà nguyện, ngước nhìn lên và thấy cạnh sườn bị đâm thâu của Chúa Giêsu, tưởng tượng ngọn giáo đâm thẳng vào trái tim Chúa Giêsu. Và sau đó bạn cầu nguyện: “Lạy Chúa Giêsu, xin ban cho con một trái tim giống như trái tim của Chúa”. Đó là lời cầu nguyện của chúng ta hôm nay: “Lạy Chúa Giêsu, xin ban cho chúng con một trái tim giống như trái tim của Chúa”. Trái tim của chúng ta có thể và sẽ bị tan vỡ. Nhưng chúng không được lạc mất.
Nếu bạn từng nhận ra mình bị tan vỡ, đau khổ bởi một thế giới chưa hoàn thành, tôi cầu nguyện cho bạn sẽ nhận ra chính mình trong trái tim tan vỡ của Chúa Giêsu. Hãy xin Người lòng can đảm để thưa lên rằng: Lạy Chúa, bất cứ điều gì Chúa ban cho con, xin hãy để cho điều đó mạc khải Chúa cho thế giới. Xin ban cho con phép lạ để những người khác có thể biết Chúa. Xin hãy để cho con trở nên người tử đạo để những người khác có thể biết Chúa. Xin hãy giải thoát con để những người khác có thể biết Chúa. Xin để con đối diện với cái chết – của chính con cũng như của những người thân yêu của con – mà không thất vọng, để những người khác có thể biết Chúa.
___________
Đây là đoạn trích từ cuốn sách có tựa đề “Một thế giới chưa hoàn thành”, tác giả là Cha Mike Schmitz (The Word Among Us Press 2020), có sẵn tại www.wau.org/books.