Nguồn: aleteia
Chuyển Việt ngữ: TRI KHOAN
Bắt đầu mật nghị tuân theo huấn thị trong tông huấn “Universi dominici gregis”, một tông hiến do Đức Gioan Phaolô II ban hành và được Đức Bênêđictô XVI sửa đổi.
Sau đây là cách thức mật nghị sẽ được tiến hành vào ngày 7 tháng 5 năm 2025.
1. Các hồng y chuyển vào ở trong Nhà Thánh Marta
Trong những ngày gần đây, tất cả những người thường trú tại hai khu nhà của Nhà Thánh Marta – cả tòa nhà cũ và tòa nhà mới – đều đã phải rời khỏi khuôn viên. Cả hai tòa nhà đã được cải tạo và bảo đảm an ninh để đón tiếp 133 vị hồng y sẽ tham gia bỏ phiếu bầu Đấng kế vị Đức Thánh Cha Phanxicô. Các ngài đã bắt đầu chuyển vào các phòng trong khu nhà của Vatican vào sáng thứ Ba và sẽ tiếp tục cho đến thứ Tư, trước Thánh lễ Pro Eligendo Romano Pontifice (Cầu cho việc tuyển chọn Đức Giáo Hoàng Rôma).
Chỉ duy nhất phòng 201 — căn hộ của Đức Giáo Hoàng quá cố — vẫn bỏ trống. Phòng này sẽ được niêm phong cho đến khi bầu chọn được vị tân giáo hoàng, ngài có thể sẽ dọn vào đó trong những ngày đầu triều đại giáo hoàng của mình. Vị tân giáo hoàng cũng sẽ đến thăm các căn hộ giáo hoàng trong Điện Tông tòa, nơi này cũng đã được niêm phong sau khi Đức Phanxicô qua đời vào ngày 21 tháng 4, và có thể chọn chuyển đến đó.
GABRIEL BOUYS / AFP
Được Đức Gioan Phaolô II khánh thành vào năm 1996, khu Nhà Thánh Marta ban đầu được thiết kế đặc biệt cho Mật nghị Hồng y. Các vị hồng y tham dự hai Mật nghị năm 1978 — trong đó có ngài Joseph Ratzinger, là Đức Giáo hoàng Benedict XVI tương lai — đã phải nghỉ ngơi trên những giường gấp trong các hành lang của Điện Tông tòa, trong điều kiện rất kham khổ và khó khăn giữa cái nóng mùa hè của Rome. Vì vậy, với khoản đầu tư 20 triệu Mỹ kim, Đức Gioan Phaolô II đã quyết định hỗ trợ xây dựng một công trình mới, hiện đại và an toàn hơn cho mật nghị tuyển chọn người kế nhiệm ngài.
Tòa nhà gồm 129 phòng này thường được sử dụng như một nhà khách, nhưng một số linh mục làm việc tại Giáo triều Rome sống ở đó toàn thời gian — ngoại trừ trong thời gian diễn ra mật nghị hồng y.
Điều khiến mọi người ngạc nhiên là sau khi được tuyển chọn vào năm 2013, Đức Thánh Cha Phanxicô đã quyết định thường trú tại đây, chọn sống trong căn phòng từng được Đức Thượng phụ Bartholomew của Constantinople sử dụng khi Đức Thượng Phụ đến Vatican để tham dự Thánh lễ bắt đầu sứ vụ giáo hoàng.
2. Thánh lễ “Pro Eligendo Romano Pontifice” (Cầu cho việc tuyển chọn Đức Giáo Hoàng Rome) sẽ được cử hành vào lúc 10 giờ sáng.
Vào lúc 10 giờ sáng, tất cả các vị Hồng y — dù là cử tri hay không — sẽ cùng cử hành Thánh lễ Pro Eligendo Romano Pontifice (Cầu cho việc tuyển chọn Đức Giáo Hoàng Rome) tại Vương cung thánh đường Thánh Phêrô. Các giám mục, linh mục, phó tế, tu sĩ và giáo dân cũng có thể tham dự Lễ, thể hiện sự hiệp thông trong lời cầu nguyện của toàn thể Giáo hội tại thời điểm quan trọng như vậy. Điều này được nêu rõ trong Ordo rituum conclavis.
Được truyền hình trực tiếp trên các phương tiện truyền thông Vatican, Thánh lễ sẽ do Đức Hồng y Giovanni Battista Re, Trưởng Hồng y đoàn, chủ sự.
Ở tuổi 91, vị Hồng y người Ý đã chủ trì các phiên họp khoáng đại — các cuộc họp kín trong đó các hồng y đánh giá triều đại giáo hoàng của Đức Phanxicô và phác thảo triển vọng cho tương lai. Vị Nguyên Tổng trưởng Bộ Giám mục cũng đã chủ sự Thánh lễ an táng Đức Giáo hoàng Phanxicô; tuy nhiên, ngài sẽ không thể tham gia mật nghị vì đã quá 80 tuổi.
Trong bài giảng của mình, ngài dự kiến sẽ suy niệm về bài Tin mừng được chọn cho Thánh lễ này, từ Tin mừng theo Thánh Gioan tường thuật lời yêu cầu của Đức Kitô đối với các môn đệ của Người: “Đây là điều răn của Thầy: anh em hãy yêu thương nhau như Thầy đã yêu thương anh em.” Trong trích đoạn này, mà các hồng y sẽ nghe, Đức Giêsu Kitô cũng nói, “Không phải anh em đã chọn Thầy, nhưng chính Thầy đã chọn anh em, và cắt cử anh em để anh em ra đi, sinh được hoa trái, và hoa trái của anh em tồn tại.”
Vào tháng 3 năm 2013, vị tiền nhiệm của Đức Hồng y Re là Đức Hồng y Angelo Sodano, đã nhấn mạnh trong bài giảng của ngài về vai trò của giáo hoàng trong việc “phục vụ đức ái”.
Trong phần lời nguyện tín hữu của Thánh lễ đặc biệt này, cộng đoàn sẽ được mời gọi cầu nguyện cho các hồng y “được gọi để tuyển chọn Giáo hoàng Rome”. Thánh lễ sẽ kết thúc bằng lời kinh tiếng Latinh dâng lên Đức Trinh Nữ Maria, Kinh Regina Cæli (Nữ Vương Thiên Đàng).
3. Tập trung tại Nhà nguyện Phaolô lúc 4:15 chiều.
Sau đó, 133 vị hồng y cử tri sẽ tập trung trở lại Nhà nguyện Phaolô của Điện Tông tòa ở Vatican lúc 4:15 chiều để tham dự giờ cầu nguyện ngắn trước khi rước đến Nhà nguyện Sistine. Trong Nhà nguyện Phaolô này, nơi thường không mở cửa cho du khách, có hai bức bích họa của Michelangelo mô tả Cuộc tử đạo của Thánh Phêrô và Sự Trở lại của Thánh Phaolô, hai vị thánh bổn mạng của thành phố. Các vị hồng y sẽ có thể chiêm ngắm ánh nhìn huyền diệu của Thánh Phêrô, bị đóng đinh ngược đầu, dường như đang gửi lời cảnh tỉnh đến người đang nhìn ngắm ngài.
Nhà nguyện Phaolô, được trùng tu vào năm 2009, được ngăn cách với Nhà nguyện Sistine bởi Sala Regia lộng lẫy, sảnh danh dự của Điện Tông tòa.
Sailko-(CC BY 3.0)
Đoàn rước rời khỏi nhà nguyện sẽ có các thầy giúp lễ mang thánh giá và nến cao. Theo sau là các ca viên ca đoàn và các vị chức sắc, bao gồm thư ký của hồng y đoàn, vị chủ sự các nghi lễ phụng vụ của giáo hoàng, và đức Hồng y Raniero Cantalamessa, người được chọn để đọc bài suy niệm.
Các hồng y sẽ tiến bước theo sau, được chia theo ba cấp bậc tạo nên Hồng y đoàn: trước hết là Hồng y Phó tế, sau đó là Hồng y Linh mục và cuối cùng là Hồng y Giám mục. Tất cả sẽ hát kinh cầu các thánh bằng tiếng Latinh.
4. Lời tuyên thệ tại Nhà nguyện Sistine
Sau khi ổn định chỗ ngồi trong Nhà nguyện Sistine, các vị hồng y sẽ hát bài Veni Creator, lời kinh nguyện của người Kitô hữu xin Chúa Thánh Thần ngự đến và nâng đỡ các ngài.
Sau đó, trước sự hiện diện của những người tham dự cuộc rước trọng thể, các hồng y sẽ tuyên thệ theo quy định. Đức Hồng y chủ trì mật nghị — Hồng y Pietro Parolin — sẽ công bố công thức tuyên thệ như sau:
Tất cả chúng tôi, từng người trong các Hồng y cử tri có mặt trong cuộc bầu cử Giáo hoàng này, xin khấn, hứa và tuyên thệ sẽ trung thành và tuân giữ nghiêm ngặt mọi quy định được ghi trong Tông hiến của Đức Giáo hoàng Gioan Phaolô II, Universi dominici gregis, ban hành ngày 22 tháng 2 năm 1996. Tương tự như vậy, chúng tôi xin khấn, hứa và tuyên thệ rằng bất kỳ ai trong chúng tôi, theo ý Chúa, được bầu làm Giáo hoàng Rome, sẽ tận tâm thực thi thừa tác vụ Phêrô như người mục tử của Giáo hội hoàn vũ và sẽ không bao giờ ngừng khẳng định và bảo vệ các quyền thiêng liêng và thế tục cũng như quyền tự do của Tòa thánh với lòng can đảm. Chúng tôi xin hứa và tuyên thệ trên hết sẽ giữ bí mật với lòng trung thành tuyệt đối và đối với tất cả mọi người, dù là giáo sĩ hay giáo dân, về mọi điều liên quan đến cuộc bầu chọn Giáo hoàng Rome và những gì diễn ra tại nơi bầu cử và liên quan trực tiếp hoặc gián tiếp đến các lá phiếu; không vi phạm bí mật này theo bất kỳ cách nào, trong hoặc sau cuộc bầu cử vị Giáo hoàng mới, trừ khi có sự cho phép rõ ràng từ chính Đức Giáo hoàng; không trợ giúp hoặc ủng hộ bất kỳ sự can thiệp, phản đối hoặc bất kỳ hình thức can thiệp nào khác mà các cơ quan thế tục, ở bất kỳ cấp bậc hay mức độ nào, hoặc từ bất kỳ nhóm hay cá nhân nào, muốn can thiệp vào cuộc bầu chọn Giáo hoàng Rome.
Sau đó, mỗi Hồng y cử tri, theo thứ tự ưu tiên, sẽ tuyên thệ bằng tiếng Latinh với lời tuyên thệ sau: “Và tôi, N., Hồng y N., khấn, hứa và tuyên thệ,” và vị hồng y sẽ nói thêm, đặt tay trên Kinh Thánh do các thừa tác viên nghi lễ nâng lên, “với sự trợ giúp của Thiên Chúa và Kinh Thánh thánh thiêng mà tôi đang chạm tay vào.”
Bức ảnh được Văn phòng Báo chí Toà Thánh công bố cho thấy các hồng y xếp hàng tại Nhà nguyện Sistine để tuyên thệ trên Kinh Thánh rằng sẽ không bao giờ tiết lộ bí mật về những thảo luận của các ngài trước khi mật nghị bắt đầu tại Vatican vào ngày 12 tháng 3 năm 2013. Ảnh của OSSERVATORE ROMANO / AFP
5. “Extra Omnes” – “Mọi người ra ngoài.”
Khi vị hồng y cuối cùng đã tuyên thệ xong, Đức Tổng giám mục Diego Ravelli, vị chủ sự các buổi nghi lễ phụng vụ giáo hoàng, sẽ công bố công thức nổi tiếng “extra omnes” – “Mọi người ra ngoài” – yêu cầu tất cả những người không tham gia Mật nghị rời khỏi Nhà nguyện Sistine. Sau đó, vị Tổng Giám mục người Ý sẽ đóng cánh cửa gỗ nặng nề ngăn cách nhà nguyện với Sala Regia.
6. Bài suy niệm cuối cùng sau cánh cửa đóng kín
Sau đó, trước mặt các vị hồng y cử tri, vị được chọn sẽ trình bày một “bài suy niệm về trọng trách nặng nề đang chờ đợi các ngài”, theo Ordo rituum conclaveis. Hồng y Raniero Cantalamessa, một hồng y không có quyền bỏ phiếu và là vị thuyết giảng lâu năm của Phủ Giáo hoàng, sẽ đảm nhận sứ mệnh này.
Vị tu sĩ dòng Capuchin đã nghỉ hưu vào mùa thu năm ngoái ở tuổi 90, sau một thời gian dài phục vụ phi thường tại Vatican. Ngài giữ vai trò là người giảng thuyết trong 44 năm và là một trong những nhân vật cuối cùng từ triều đại giáo hoàng của Đức Gioan Phaolô II vẫn còn tại chức.
Kết thúc bài suy niệm này, vị giảng thuyết và vị chủ sự các nghi lễ của giáo hoàng sẽ rời khỏi khuôn viên. Đội vệ binh Thụy Sĩ sẽ được bố trí tại tất cả các lối ra vào của nhà nguyện và cuộc bỏ phiếu đầu tiên sẽ được tiến hành.
7. Cuộc bỏ phiếu đầu tiên
Vòng bỏ phiếu đầu tiên sẽ diễn ra sau bài suy niệm của Đức Hồng y Cantalamessa, và sau đó sẽ là làn khói đầu tiên bốc lên từ ống khói. Tuy không phải là không thể, nhưng khả năng chọn được vị Tân Giáo hoàng ngay trong vòng bỏ phiếu đầu tiên là rất hiếm xảy ra. Để điều đó thành hiện thực, ít nhất 89 — trong số 133 hồng y cử tri — sẽ phải bỏ phiếu cho cùng một hồng y. Thông thường, vòng bỏ phiếu đầu tiên có mục đích để đánh giá các nhân tố có sức ảnh hưởng chứ không định đoạt ngay kết quả cuối cùng.
Bỏ phiếu trong các kỳ mật nghị gần đây
Theo một số nguồn tin, Đức Hồng y người Ba Lan Karol Wojtyla chỉ nhận được năm phiếu bầu trong vòng bỏ phiếu đầu tiên của Mật nghị Hồng y lần thứ hai năm 1978, cách xa các hồng y người Ý Giuseppe Siri (từ 23 đến 36) và Giovanni Bennelli (22). Chỉ đến vòng bỏ phiếu thứ tư, Đức Tổng giám mục Krakow mới nổi lên như một ứng cử viên cuối cùng sau bế tắc do sự đối lập giữa hai hồng y này gây ra. Tiến trình của Đức Tân Giáo hoàng Gioan Phaolô II tiếp tục cho đến khi ngài được bầu chọn với số phiếu áp đảo ở vòng bỏ phiếu thứ tám.
Năm 2013, theo chuyên gia Vatican Gerard O’Connell Đức Hồng y Bergoglio nhận được 26 phiếu bầu. Ngài nhỉnh hơn một chút so với Đức Hồng y người Ý Angelo Scola, người nhận được 28 phiếu bầu và là ứng cử viên sáng giá nhất trong cuộc bầu cử. Trong vòng bỏ phiếu thứ hai vào ngày hôm sau, Đức Tổng giám mục Buenos Aires đã dẫn đầu với 45 phiếu bầu, trong khi Đức Hồng y Scola chỉ nhận được tám phiếu. Đến vòng bỏ phiếu thứ năm, vị Hồng y người Argentina đã được chọn.
Sau cuộc bỏ phiếu đầu tiên vào tối thứ Tư, các hồng y sẽ trở về Casa Santa Marta bằng xe buýt để dùng bữa tối và nghỉ ngơi qua đêm. Các ngài có thể nói chuyện với nhau nhưng sẽ không được liên lạc với thế giới bên ngoài. Các Hồng y sẽ không được nhận lại điện thoại di động cho đến khi Mật nghị kết thúc.