Kiên nhẫn là chìa khóa của sự thành công[1]và là nhân đức cần thiết cho mọi người trong cuộc sống. Kiên nhẫn có sức biến đổi con người một cách lạ kỳ. Kiên nhẫn cũng là một đặc tính nổi bật của Thiên Chúa. Quả vậy, Thiên Chúa không chỉ là Thiên Chúa giàu lòng xót thương mà còn là Đấng luôn luôn kiên nhẫn với con người. Thiên Chúa hằng kiên nhẫn chờ đợi con người trở về với Ngài, sẵn sàng ban phát mọi ơn lành cho con người một cách nhưng không và không bao giờ biết mệt mỏi để tha thứ cho con người[2]. Lòng kiên nhẫn tràn đầy tình yêu thương của Thiên Chúa đã trải dài suốt dọc dài lịch sử của dân Israel, đặc biệt thể hiện cách cụ thể nơi Đức Giêsu – Người Con chí ái của Ngài.
Cuộc đời của Chúa Giêsu đã chứng minh lòng kiên nhẫn yêu thương đến tận cùng của Thiên Chúa Cha. Ngôi Hai Thiên Chúa không xuống thế và cứu chuộc con người trong tức khắc, chớp nhoáng dù Ngài có dư quyền năng để làm điều đó. Trái lại, Ngài đã kiên nhẫn để được cưu mang chín tháng mười ngày trong lòng Đức Trinh Nữ Maria; kiên nhẫn bị bách hại trước và sau khi sinh; kiên nhẫn được sinh ra trong đơn hèn, thiếu thốn; kiên nhẫn làm người, học tập và lao động vất vả như bao phận người; kiên nhẫn ra đi trên khắp nẻo đường sứ vụ; kiên nhẫn với sự khinh miệt của những người cùng quê hương xứ sở; kiên nhẫn với hết mọi loại người, kiên nhẫn với cả sự chai lì, cứng cổ của nhân sinh và kiên nhẫn chịu án chết oan tất tưởi trên thập giá. Chưa hết, Đức Giêsu vẫn tiếp tục kiên nhẫn ở với nhân loại chúng ta nơi Bí tích Thánh Thể, nơi Nhà tạm đơn sơ; và từng phút giây cuộc đời cũng như cho đến muôn đời, Thiên Chúa qua Đức Giêsu vẫn còn luôn kiên nhẫn đồng hành và nâng đỡ mỗi người “Thầy sẽ ở cùng các con mọi ngày cho đến tận thế” (Mt 28, 20). Đức Giêsu cũng đang mời gọi chúng ta – những tông đồ của Chúa hãy kiên nhẫn yêu thương mọi người, hãy kiên nhẫn đưa con người về với chính nguồn yêu thương là Ngài, qua Ngài và trong Ngài chúng ta sẽ chạm được, cảm nếm được tình yêu ngọt ngào bất diệt của Thiên Chúa Cha.
Làm sao có thể trở thành môn đệ của Chúa Giêsu nếu không có đức kiên nhẫn. Thật vậy, “con nhà tông không giống lông cũng giống cánh”, chúng ta sẽ không thể làm việc tông đồ hay truyền giáo tốt cho Chúa nếu chúng ta không có nhân đức kiên nhẫn của Ngài.
Chuyện kể rằng ở một giáo xứ nọ thuộc nước Tây Ban Nha có một tượng chịu nạn của Chúa Giêsu trên thánh giá rất lạ: Đó là trên thánh giá, Chúa Giêsu tay trái bị đóng đinh, còn tay phải đang giơ ra để chúc lành. Đó là câu chuyện rất cảm động về lòng kiên nhẫn và xót thương vô cùng của Chúa Giêsu đối với tội nhân.
Chuyện kể rằng: có một thanh niên vào trình với Cha xứ rằng: Kính thưa Cha, con rất xấu hổ và hối hận vì đã phạm một tội nặng nề, con muốn xưng tội với Cha. Cha xứ ngồi tòa rất vui vẻ và kiên nhẫn giải tội cho anh. Ngài cũng từ từ dẫn giải mức độ trầm trọng của tội anh đã phạm cũng như giúp anh thấy được lòng xót thương của Thiên Chúa. Sau khi người thanh niên đã xưng thú hết mọi tội lỗi của mình, Cha xứ từ tốn khuyên nhủ và thay mặt Chúa tha tội cho anh. Trước khi ban phép lành xá giải, Cha dặn dò anh rất kỹ lưỡng: “Con à, tội con phạm là một tội rất nguy hiểm, vậy con cố gắng chừa cải, đừng bao giờ phạm nữa nhé”. Người thanh niên khiêm tốn trả lời: “Dạ vâng, con biết rồi ạ và con nhất định sẽ không tái phạm nữa”. Anh bước nhanh về nhà và trở lại cuộc sống thường nhật.
Một tháng sau, anh vào gặp Cha xứ và xin xưng cùng tội lần trước anh đã phạm. Cha xứ vẫn ân cần và kiên nhẫn nghe anh xưng thú. Sau khi ban ơn xá giải cho anh, Cha dặn anh kỹ lưỡng hơn lần trước: “Con phải hết sức cẩn thận và tuyệt đối không được tái phạm nữa, đó là một tội rất nặng nề xúc phạm và làm đau lòng Chúa lắm”. Người thanh niên cám ơn và cũng hứa sẽ cố gắng không tái phạm tội đó nữa. Tiếp tục cuộc sống thường ngày với gia đình và mọi người.
Ba tuần sau, anh trở lại tòa giải tội để xưng tội. Lần thứ ba này, Cha xứ có vẻ hơi khó chịu nhưng ngài vẫn kiên nhẫn giải tội cho anh. Tuy nhiên, sau khi ban ơn tha tội xong, với thái độ không vui và thậm chí khó chịu, cha xứ ngăm đe anh: “Con đã phạm tội này đến ba lần rồi nhé, mà người ta nói rằng “quá tam ba bận”. Con phải chừa cải và không được tái phạm nữa. Đây là lần cuối cùng cha giải tội cho con. Nếu con còn tái phạm nữa, cha sẽ không giải tội cho con nữa”. Anh thanh niên cúi mặt xuống, rất hối hận và cũng hứa sẽ không tái phạm: “Dạ vâng, con sẽ cố gắng hơn nữa”, rồi anh bước nhanh khỏi tòa giải tội.
Hơn hai tuần sau, anh lại đến nhà thờ để xin xưng tội. Thấy có người đang xưng tội, anh mừng lắm và xếp hàng tiếp sau họ. Khi đến lượt anh, anh quỳ xuống và vừa cất lời: “Thưa Cha, con là kẻ có tội, con mới xưng tội được hơn hai tuần, xin Cha giải tội cho con”. Nghe giọng anh, Cha xứ liền hỏi ngay: “Con xưng tội lần trước phải không?” Người thanh niên giọng nấc lên liền thưa: “Dạ, dạ. Con yếu đuối quá, đã không thể kiềm chế được chính mình, nên lại tái phạm rồi…”. Cha xứ ngắt lời anh: “Con đi về đi, Cha không giải tội cho con đâu. Lần trước, Cha đã cảnh cáo con rồi, con không nhớ sao?”. “Dạ, con nhớ và đã cố gắng, nhưng Cha ơi, con sai rồi, con yếu đuối và tội lỗi quá, con cần được Cha giúp để Chúa tha tội cho con”, người thanh niên năn nỉ. Cha xứ vẫn cương quyết: “Cha nói không là không, con ra mau để cha còn giải tội cho người khác”. Người thanh niên đau khổ gục đầu xuống tòa giải tội mà khóc và cứ quỳ đó. Tòa giải tội vốn ở rất gần tượng Chúa Giesu chịu nạn ở trên gian cung thánh. Trong lúc Cha xứ cứ khăng khăng không giải tội cho người thanh niên thì bỗng có tiếng Chúa Giêsu từ trên thánh giá nói với Cha xứ: “Con ơi, con hãy kiên nhẫn thêm chút nữa mà giải tội cho hối nhân này đi. Nó đã biết hối lỗi rồi”. Cha xứ vẫn giữ nguyên lập trường của mình: “Nhưng Chúa biết đó, nó đã phạm cùng một thứ tội đến ba lần và con đã dặn dò, cảnh cáo nghiêm khắc rồi. Lần này lại tái phạm nữa. Con không giải tội cho hạng người chai lì này đâu”. Chúa Giêsu nhân từ nói tiếp: “Này con, tại sao con không giải tội cho nó. Con đâu có chịu chết cho nó, Ta mới chịu chết cho nó. Nếu con không giải tội cho nó thì chính Ta sẽ giải tội cho nó”. Nói xong không đợi cha xứ trả lời, Chúa Giêsu giơ tay phải ra xá tội và chúc lành cho người thanh niên còn đang gục mặt trên tòa giải tội. Lúc ấy, cả cha xứ và người thanh niên đều cùng chứng kiến hành động yêu thương của Chúa Giêsu. Người thanh niên sấp mình xuống đất mà thờ lạy và hết lòng tạ ơn Chúa. Hành động kiên nhẫn yêu thương và độ lượng vô giới hạn của Chúa Giêsu đã biến đổi anh hoàn toàn, từ đó về sau anh không bao giờ phạm tội đó nữa và đã trở nên một người rất tốt lành, thánh thiện.
Không chỉ câu chuyện trên đây mà còn biết bao những sự kiện đã xảy ra trong lịch sử nhân loại, lịch sử của Giáo Hội, trong cuộc sống nhân sinh và trong chính cuộc đời của mỗi người chúng ta đủ để chúng ta phải và luôn xác tín rằng: Thiên Chúa qua Chúa Giêsu luôn luôn kiên nhẫn với từng người chúng ta. Ngài không kiên nhẫn để đếm và tổng kết tội lỗi của chúng ta nhưng kiên nhẫn để đợi chờ chúng ta trở về với Ngài. Ngài kiên nhẫn để tha thứ, chữa trị và ban muôn ơn lành cho chúng ta. Ngài kiên nhẫn để yêu thương và chăm sóc chúng ta như người Cha chăm sóc đứa con thơ. Hình ảnh người Cha nhân hậu trong Tin Mừng Thánh Luca 15, 11-32 cho chúng ta thấy rõ tình yêu kiên nhẫn của Thiên Chúa đối với mọi loại người chúng ta, khi chúng ta ngoan ngoãn như người anh cả luôn phục tùng Cha hay cả khi chúng ta trở nên tồi tệ nhất như người con thứ vơ của cải của Cha mà đi hoang. Một hình ảnh khác về sự kiên nhẫn vừa rất khôn ngoan vừa rất tế nhị của Chúa Giêsu: Chúa Giêsu kiên nhẫn lắng nghe những người có học thức, có chức quyền trong giới Do Thái và cả những người dân dễ hùa theo đám đông để lên án và kết tội người phụ nữ bị bắt quả tang phạm tội ngoại tình (x. Ga 8,1-11). Chúa Giêsu không vội vàng hùa theo đám đông để kết án người phụ nữ theo luật của họ, Ngài cũng không thẳng thừng chửi vào mặt những kẻ đạo đức giả, tưởng mình là tốt là hay chỉ nhìn thấy cái rác nhỏ trong mắt người anh em mà không thấy cái xà vĩ đại trong chính mắt mình (x. Lc 6, 39-42). Trái lại, Ngài kiên nhẫn qua việc im lặng viết trên cát, một hành động hết sức khôn ngoan và tế nhị. Hành động kiên nhẫn đầy yêu thương của Chúa Giêsu không chỉ giải cứu và biến đổi người phụ nữ nhưng còn giúp cho những kẻ huênh hoang đi tố cáo và muốn kết án chị phải nhìn lại chính mình và nhận ra con người thật của mình. Quả thật, sau khi tuyên bố lập trường của mình: “Ai trong các ông sạch tội, thì cứ việc lấy đá mà ném trước đi. Rồi Người lại cúi xuống viết trên đất. Nghe vậy, họ bỏ đi hết, kẻ trước người sau, bắt đầu từ những người lớn tuổi” (Ga 8,7-9).
Chắc chắn, cả trong Kinh thánh Cựu ước và Tân ước, còn rất nhiều những sự kiện, những câu chuyện kể về lòng kiên nhẫn xót thương của Thiên Chúa và Chúa Giêsu, chúng ta không thể kể hết ra đây. Điều quan trọng là mỗi người chúng ta, bạn và tôi hãy học và hãy tập sống kiên nhẫn với chính mình và với tha nhân. Hãy kiên nhẫn để khám phá sự thật về mình và về tha nhân. Kiên nhẫn để cảm thông và yêu thương tha nhân hơn. Một sự kiện xảy ra, chúng ta đừng vội kết luận hay kết án anh chị em mình theo ý kiến của đám đông hay theo cảm tính chủ quan của mình. Vì “không ai nắm tay trong ngày đến tối” và không phải tập thể luôn luôn đúng. Tập thể có thể sai và có khi sai lầm cách trầm trọng[3]. Để tránh những hậu quả đáng buồn và đáng tiếc có thể xảy ra, trước hết hãy biết đặt câu hỏi: “Tại sao, do đâu” và hãy khôn ngoan và kiên nhẫn chờ đợi, tìm hiểu không phải để thỏa mãn sự tò mò nhưng để hiểu đúng và nếu là người có trách nhiệm, chúng ta sẽ có được những cách hành xử và quyết định đúng đắn. Thiếu kiên nhẫn, chúng ta dễ trở thành những người nóng vội và thậm chí trở thành những người phán đoán thiếu khôn ngoan và hồ đồ. Khổng Tử vốn là một bậc thầy khôn ngoan những cũng đã phải thú nhận rằng một chút nữa ông đã trở thành kẻ hồ đồ khi kết án oan cho học trò Nhan Hồi của mình, cho dẫu sự kiện ông thấy tận mắt: “Chao ôi! Thế ra trên đời này có những việc chính mắt mình trông thấy rành rành mà vẫn không hiểu được đúng sự thật! Suýt tí nữa là Khổng Tử này trở thành kẻ hồ đồ”[4]. Chính nhờ kiên nhẫn hỏi han, tìm hiểu, Khổng Tử đã thấu được lý do cao cả của người học trò khi hy sinh ăn những hạt cơm dơ bẩn để phần cơm sạch cho Thầy và cho các anh em.
Chúng ta thật hạnh phúc vì đã, đang và còn tiếp tục được hưởng lòng yêu thương và tha thứ đầy kiên nhẫn của Thiên Chúa. Đến lượt mình, chúng ta cũng nên và phải sống kiên nhẫn với mọi người và từng người, trong cộng đoàn cũng như khi thi hành sứ vụ. Ước mong, bạn và tôi dù ở trong bất cứ cương vị nào hay làm bất cứ công việc gì, chúng ta hãy tập cho mình có được tính kiên nhẫn đầy yêu thương và khôn ngoan của Chúa Giêsu, để từng suy nghĩ, lời nói, hành động của chúng ta không những không trở nên những tảng đá nặng nề đè chết anh chị em chúng ta, nhưng thực sự là chỗ dựa, là sức mạnh để anh chị em chúng ta tìm được niềm vui, sự cảm thông và động lực để sống và vươn lên. Có như thế, chúng ta mới thực sự là những tông đồ, những hiện thân sống động của Chúa Giêsu luôn sẵn sàng và kiên trì đem Tin Mừng tình yêu đến cho mọi người mọi nơi.
Nt. Maria Trần Thị Ngọc Hương, OP.
[1] Người ta nói rằng: “Kiên nhẫn là tài sản của người giàu. Nóng vội là khoản nợ của người nghèo” (10 điều khác biệt nhất giữa kẻ giàu và người nghèo: https://www.youtube.com/, 18.5.2015).
[2] Đức Giáo Hoàng Phanxico đã khẳng định: “Thiên Chúa không bao giờ mỏi mệt khi tha thứ cho chúng ta là những người luôn cảm thấy mệt mỏi xin tha thứ”, và Ngài nói thêm “Chúng ta đừng bao giờ mệt mỏi khi xin Người tha thứ cho chúng ta” (Đặng Tự Do: http://traigao.com/thien-chua-khong-met-moi-trong-viec-tha-thu-cho-chung-ta/2014/05/, 18.5.2015)
[3] Chuyện cậu bé Danien nhất định không theo tập thể để lên án bà Susanna “Tôi vô can trong vụ đổ máu người pụ nữ này” (Đn 13,46). Cũng may đám đông sai lầm đã kiên nhẫn để lắng nghe cậu bé giải thích và phân giải nên bà Susanna đã được minh oan và cứu thoát (x. Đn 13,1-64). Rồi một tập thể, một dân tộc sai lầm trầm trọng đã kết án oan cho Chúa Giêsu, nhưng chẳng ai dám tranh đấu cho đến cùng để lôi kéo đám đông ấy ra khỏi sai lầm ngu xuẩn của mình, cho dẫu Chúa Giêsu sẵn sàng chịu chết để cứu chuộc nhân loại chúng ta(x. Mt27; Mc 15; Lc 16; Ga 19) .
[4] Chuyện Nồi Cơm của Khổng Tử và học trò Nhan Hồi (http://quangduc.com/p50131a50200/73/noi-com-cua-khong-tu; http://hoavouu.com/a21102/chuyen-noi-com-cua-khong-tu, 15.5.2015).